Διαγραφές φοιτητών: Η Υπουργική Απόφαση που «κλειδώνει» το ανώτατο όριο φοίτησης – Όλες οι ρυθμίσεις, παρατάσεις και εξαιρέσεις

Υπεγράφη η Υπουργική Απόφαση που ρυθμίζει την πρακτική εφαρμογή του άρθρου 76 του Ν. 4957/2022 για την ανώτατη διάρκεια φοίτησης στα προγράμματα σπουδών πρώτου κύκλου, συνοδευόμενη από εγκύκλιο με 16 αναλυτικές οδηγίες και παραδείγματα προς τα ΑΕΙ.

Η υπουργός Παιδείας Σοφία Ζαχαράκη και ο υφυπουργός Ανώτατης Εκπαίδευσης Νίκος Παπαϊωάννου τοποθετήθηκαν δημόσια για το νέο πλαίσιο.

Δείτε εδώ την Εγκύκλιο

Τα βασικά με μια ματιά

• Ποιον αφορά: Φοιτητές που εισήχθησαν από το 2022-2023 και μετά, αλλά και όσους είχαν εισαχθεί παλαιότερα σύμφωνα με τις μεταβατικές διατάξεις.
• Ανώτατη διάρκεια:
  • 4ετή προγράμματα: 6 έτη (8+4 εξάμηνα)
  • 5ετή: 8 έτη (10+6 εξάμηνα)
  • 6ετή: 9 έτη (12+6 εξάμηνα)
• Παράταση μετά το όριο: + 2 εξάμηνα, ή +3 εξάμηνα αν εκκρεμεί υποχρεωτική πρακτική/πτυχιακή/διπλωματική.
• Έκτακτη εμβόλιμη εξεταστική: για όσους, μετά την παράταση, οφείλουν έως 2 μαθήματα.
• Αυτόδικη διαγραφή: 2 μήνες μετά την ανάρτηση αποτελεσμάτων της Σεπτεμβριανής, εφόσον δεν ασκηθούν τα προβλεπόμενα δικαιώματα.
• Εξαιρούνται: Φοιτητές με πιστοποιημένη αναπηρία ≥50% (με ΚΕΠΑ ή ισοδύναμη υγειονομική γνωμάτευση).

Τι προβλέπει η Υπουργική Απόφαση – αναλυτικά

1) Καθορισμός ανώτατης διάρκειας

Η απόφαση εξειδικεύει τον υπολογισμό της ανώτατης διάρκειας φοίτησης ανά κατηγορία προγράμματος και για παλαιούς και νέους φοιτητές, σύμφωνα με το άρθρο 76 του Ν. 4957/2022 (ΦΕΚ Α’ 141/21.07.2022) και τις μεταβατικές ρυθμίσεις.

Παραδείγματα που δίνει η εγκύκλιος:

• Εισαγωγή σε 4ετές το 2023-2024 → ολοκλήρωση έως και την επαναληπτική 2028-2029.
• Εισαγωγή σε 5ετές το 2023-2024 → έως 2030-2031.
• Εισαγωγή σε 6ετές το 2023-2024 → έως 2031-2032.

2) Μεταβατικό καθεστώς για «παλαιούς» φοιτητές

Για όσους ήταν ήδη εγγεγραμμένοι κατά την έναρξη ισχύος του νόμου, ο χρόνος μετρά από το 2021-2022, με ειδικές προβλέψεις ανά έτος εισαγωγής.

3) Δικαίωμα παράτασης

Παρέχεται παράταση 2 εξαμήνων (ή 3 όταν εκκρεμεί υποχρεωτική πρακτική/πτυχιακή/διπλωματική), εφόσον συντρέχουν σωρευτικά προϋποθέσεις συμμετοχής/επιτυχίας σε ακαδημαϊκές δοκιμασίες και επαρκών ECTS (ενδεικτικά: 168 ECTS στα 4ετή, 210 στα 5ετή, 252 στα 6ετή).

4) Έκτακτη εμβόλιμη εξεταστική

Μετά την παράταση, φοιτητές που οφείλουν έως 2 μαθήματα μπορούν να ζητήσουν εμβόλιμη εξεταστική και αναστολή της αυτοδίκαιης διαγραφής (αποκλειστική προθεσμία 10 ημερών από την ανάρτηση αποτελεσμάτων). Αν δεν επιτύχουν και δεν καταστούν πτυχιούχοι έως 15 Δεκεμβρίου, διαγράφονται.

5) Διαδικασία διαγραφής – διαφάνεια

Οι Γραμματείες οφείλουν άμεση ενημέρωση των ενδιαφερομένων για τις προθεσμίες, ενώ ετήσιος ανώνυμος κατάλογος διαγραφών αναρτάται στις ιστοσελίδες Τμημάτων και αποστέλλεται στο ΥΠΑΙΘΑ μέχρι 31 Δεκεμβρίου.

6) Εξαιρέσεις

Πλήρης εξαίρεση από ανώτατη διάρκεια/διαγραφή για αναπηρία ≥50% με ισχύουσα γνωμάτευση· όταν η γνωμάτευση είναι ορισμένου χρόνου, μόνο το πιστοποιημένο διάστημα δεν προσμετράται.

Χρονολόγιο – τι πρέπει να προσέξουν φοιτητές & ΑΕΙ (2025)

• Σεπτέμβριος 2025: Ανάρτηση αποτελεσμάτων επαναληπτικής.
• +2 μήνες: Αυτόδικη διαγραφή όσων έχουν υπερβεί το όριο και δεν αιτηθούν παράταση/εμβόλιμη.
• Έως 31.12.2025: Τα ΑΕΙ ολοκληρώνουν διαδικασίες και στέλνουν καταλόγους στη ΓΔ Ανώτατης Εκπαίδευσης, βάσει της πρόσφατης εγκυκλίου.

Πίνακας γρήγορης αναφοράς

*Βλ. συγκεκριμένα παραδείγματα στην εγκύκλιο.

Τι δήλωσε η πολιτική ηγεσία

• Σ. Ζαχαράκη: Η απόφαση «κλείνει στρεβλώσεις» και στηρίζει όσους πραγματικά προσπαθούν.
• . Παπαϊωάννου: «Σαφές και κοινωνικά δίκαιο πλαίσιο», με δίκαιες ευκαιρίες σε όσους βρίσκονται κοντά στο πτυχίο.

Πρακτικός οδηγός για φοιτητές (checklist)

1. Υπολογίστε το προσωπικό σας όριο με βάση το έτος εισαγωγής.
2. Ελέγξτε ECTS & συμμετοχές των τελευταίων 4 εξαμήνων για δικαίωμα παράτασης (+2 ή +3 εξ.).
3. Αν, μετά την παράταση, μένουν ≤2 μαθήματα, υποβάλετε εντός 10 ημερών αίτημα εμβόλιμης και αναστολής διαγραφής.
4. Τηρήστε προθεσμίες: αποτυχία στην εμβόλιμη και μη αποφοίτηση έως 15/12 → αυτόδικη διαγραφή.
5. Εξαιρέσεις αναπηρίας: προσκομίστε εν ισχύ γνωμάτευση (ΚΕΠΑ κ.ά.).

Νομική βάση – πλαίσιο

Το ρυθμιστικό πλαίσιο εδράζεται στο άρθρο 76 του Ν. 4957/2022 (ανώτατη διάρκεια και μερική φοίτηση) και τις πρόσφατες διευκρινιστικές εγκυκλίους του ΥΠΑΙΘΑ για την εφαρμογή του στα ΑΕΙ.

Αναλυτικά παρακάτω όλα όσα καθορίζει η ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ για τις Διαγραφές

ΘΕΜΑ: «Παροχή διευκρινίσεων σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 76 του ν. 4957/2022 (Α΄ 141) περί ανώτατης διάρκειας φοίτησης»

Στο άρθρο 76 του ν. 4957/2022 (Α΄141), ως ισχύει μετά την τροποποίησή του από τον. 5224/2025 (Α΄142), ρυθμίζονται, μεταξύ άλλων, τα ζητήματα ανώτατης διάρκειας φοίτησης σε προγράμματα πρώτου κύκλου σπουδών των Α.Ε.Ι.

Ειδικότερα, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 76 ορίστηκε ότι «Με την επιφύλαξη της παρ. 2, η ανώτατη διάρκεια φοίτησης σε ένα πρόγραμμα σπουδών πρώτου κύκλου με ελάχιστη διάρκεια οκτώ (8) ακαδημαϊκών εξαμήνων για την απονομή του τίτλου σπουδών, είναι ο χρόνος αυτός, προσαυξημένος κατά τέσσερα (4) ακαδημαϊκά εξάμηνα. Σε πρόγραμμα σπουδών του οποίου ο ελάχιστος χρόνος υπερβαίνει τα οκτώ (8) ακαδημαϊκά εξάμηνα, η ανώτατη διάρκεια φοίτησης είναι ο ελάχιστος χρόνος σπουδών, προσαυξημένος κατά έξι (6) ακαδημαϊκά εξάμηνα. Για τους φοιτητές που συμπληρώνουν την ανώτατη διάρκεια φοίτησης και δεν έχουν καταστεί πτυχιούχοι, επέρχεται αυτοδικαίως η διαγραφή από το Τμήμα ή τη Μονοτμηματική Σχολή του Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (Α.Ε.Ι.) δύο (2) μήνες μετά την ανάρτηση των αποτελεσμάτων της επαναληπτικής εξεταστικής του Σεπτεμβρίου». Περαιτέρω, σύμφωνα με την παρ. 2 του ιδίου άρθρου ορίστηκε ότι «Ο χρόνος ολοκλήρωσης των σπουδών και πέραν της ανώτατης χρονικής διάρκειας φοίτησης της παρ. 1 παρατείνεται για δύο (2) επιπλέον ακαδημαϊκά εξάμηνα, κατόπιν υποβολής αίτησης, σε φοιτητές οι οποίοι πληρούν τις εξής προϋποθέσεις: α) κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης έχουν αξιολογηθεί επιτυχώς σε ποσοστό τουλάχιστον εβδομήντα τοις εκατό (70%) των πιστωτικών μονάδων (ECTS) του ισχύοντος προγράμματος σπουδών και β) έχουν συμμετάσχει σε τουλάχιστον δύο (2) ακαδημαϊκές δοκιμασίες σύμφωνα με το πρόγραμμα σπουδών, εκ των οποίων στη μία επιτυχώς, όπως εξέταση μαθήματος, υποστήριξη διπλωματικής, πρακτική άσκηση, σε ένα από τα τέσσερα (4) προηγούμενα ακαδημαϊκά εξάμηνα πριν από την υποβολή της αίτησης.

Εάν το πρόγραμμα σπουδών περιλαμβάνει την υποχρεωτική εκπόνηση πρακτικής άσκησης ή πτυχιακής ή διπλωματικής εργασίας, η οποία δεν έχει ολοκληρωθεί, και συντρέχουν οι προϋποθέσεις του πρώτου εδαφίου, η διάρκεια της φοίτησης παρατείνεται για τρία (3) ακαδημαϊκά εξάμηνα. Για φοιτητές που έχουν αξιολογηθεί επιτυχώς στο σύνολο των μαθημάτων του ισχύοντος προγράμματος σπουδών και εκκρεμεί μόνο η εκπόνηση πρακτικής άσκησης ή πτυχιακής ή διπλωματικής εργασίας για τη λήψη πτυχίου δεν απαιτείται η πλήρωση των προϋποθέσεων της περ. β).

Η αίτηση υποβάλλεται στη Γραμματεία του Τμήματος ή της Μονοτμηματικής Σχολής εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριάντα (30) ημερών από την έκδοση των βαθμολογίων της εξεταστικής περιόδου του Σεπτεμβρίου κατά την οποία συμπληρώνεται η ανώτατη χρονική διάρκεια φοίτησης της παρ. 1. Κατά τη διάρκεια της παράτασης, δεν είναι δυνατή η υποβολή αίτησης για μερική φοίτηση της παρ. 5 και η διακοπή της φοίτησης της παρ. 6». Επιπλέον, σύμφωνα με την παρ. 3 του ιδίου άρθρου ορίστηκε ότι «Φοιτητές για τους οποίους εκκρεμεί η επιτυχής εξέταση σε έως δύο (2) μαθήματα για τη λήψη πτυχίου, μετά από την πάροδο του χρονικού διαστήματος της παράτασης σύμφωνα με την παρ. 2, δύνανται, εντός αποκλειστικής προθεσμίας δέκα (10) ημερών από την έκδοση των αποτελεσμάτων της τελευταίας εξεταστικής περιόδου, να υποβάλουν αίτημα διενέργειας έκτακτης εμβόλιμης εξεταστικής αποκλειστικά για τα οφειλόμενα μαθήματα και αναστολής της αυτοδίκαιης διαγραφής τους έως την έκδοση των αποτελεσμάτων της εμβόλιμης εξεταστικής. Το Τμήμα ή η Μονοτμηματική Σχολή διοργανώνει έκτακτη εμβόλιμη εξεταστική, τα αποτελέσματα της οποίας εκδίδονται το αργότερο έως τη 15η Δεκεμβρίου κάθε έτους.

Αν οι φοιτητές δεν αξιολογηθούν επιτυχώς και δεν καταστούν πτυχιούχοι έως τη 15η Δεκεμβρίου του οικείου έτους, διαγράφονται αυτοδικαίως». Αντίστοιχα, με τις μεταβατικές διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 454 του ν. 4957/2022 (Α΄141), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 153 του ν. 5224/2025 (Α΄142) ορίστηκε ότι: «3. Η ανώτατη χρονική διάρκεια σπουδών όπως ορίζεται στο άρθρο 76 καταλαμβάνει τους φοιτητές που εισάγονται στα Α.Ε.Ι. από το ακαδημαϊκό έτος 2022-2023 και εξής. Για τους φοιτητές που είναι εγγεγραμμένοι σε προγράμματα σπουδών πρώτου κύκλου των Α.Ε.Ι. κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος και δεν είχαν υπερβεί την ελάχιστη χρονική διάρκεια φοίτησης του προγράμματος σπουδών τους κατά τη δημοσίευση του ν. 4777/2021 (Α` 25), εφαρμόζεται ο υπολογισμός της ανώτατης διάρκειας φοίτησης της παρ. 1 του άρθρου 76 από την έναρξη του ακαδημαϊκού έτους 2021-2022 και έπειτα. Οι φοιτητές που ήταν εγγεγραμμένοι σε προγράμματα σπουδών πρώτου κύκλου των Α.Ε.Ι., κατά την έναρξη ισχύος του ν. 4777/2021 και είχαν υπερβεί την ελάχιστη χρονική διάρκεια φοίτησης, διαθέτουν για την ολοκλήρωση των σπουδών τους χρόνο ίσο προς την ελάχιστη χρονική διάρκεια φοίτησης, από την έναρξη του ακαδημαϊκού έτους 2021-2022 και εξής, χωρίς δικαίωμα προσαύξησης του χρόνου φοίτησης κατά την παρ. 1 του άρθρου 76.

Για την κατηγορία των φοιτητών του προηγούμενου εδαφίου η αίτηση της παρ. 2 του άρθρου 76 υποβάλλεται εντός προθεσμίας τριάντα (30) ημερών από την έκδοση των αποτελεσμάτων της επαναληπτικής εξεταστικής του Σεπτεμβρίου κατά την οποία συμπληρώνεται η ελάχιστη χρονική διάρκεια φοίτησης, από την έναρξη του ακαδημαϊκού έτους 2021-2022». Με Απόφαση με θέμα: «Ρύθμιση διαδικαστικών ζητημάτων ανώτατης διάρκειας φοίτησης του άρθρου 76 του ν. 4957/2022 (Α΄141)» που υπεγράφη από τον Υφυπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού και εκκρεμεί η δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ρυθμίζονται ειδικότερα ζητήματα σχετικά με την ανώτατη διάρκεια φοίτησης, το δικαίωμα παράτασης φοίτησης και τη διαδικασία διαγραφής των φοιτητών που υπερέβησαν την ανώτατη διάρκεια φοίτησης.

Έχοντας υπόψη τις ανωτέρω ρυθμίσεις και ερωτήματα που έχουν υποβληθεί προς την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, με σκοπό την ομοιόμορφη ερμηνεία και εφαρμογή του ως άνω θεσμικού πλαισίου, διευκρινίζονται τα εξής:

1. Η ανώτατη διάρκεια φοίτησης σε πρόγραμμα σπουδών πρώτου κύκλου ορίζεται κατά τα ως άνω αναλυτικώς αναφερόμενα, καταλαμβάνει δε σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο της παρ. 3 του άρθρου 454 του ν. 4957/2022 (Α΄141) τους φοιτητές που εισάγονται στα Α.Ε.Ι. από το ακαδημαϊκό έτος 2022-2023 και εξής. Για παράδειγμα φοιτητής που εισήχθη σε τετραετές πρόγραμμα σπουδών το ακαδημαϊκό έτος 2023 – 2024 υποχρεούται να ολοκληρώσει τις σπουδές του μέχρι και την επαναληπτική εξεταστική του ακαδημαϊκού έτους 2028 – 2029, φοιτητής που εισήχθη σε πενταετές πρόγραμμα σπουδών το ακαδημαϊκό έτος 2023 – 2024, υποχρεούται να ολοκληρώσει τις σπουδές του μέχρι και την επαναληπτική εξεταστική του ακαδημαϊκού έτους 2030 – 2031, και φοιτητής που εισήχθη σε εξαετές πρόγραμμα σπουδών το ακαδημαϊκό έτος 2023 – 2024, υποχρεούται να ολοκληρώσει τις σπουδές του μέχρι και την επαναληπτική εξεταστική του ακαδημαϊκού έτους 2031 – 2032.

2. Φοιτητής που ήταν εγγεγραμμένος σε πρόγραμμα σπουδών πρώτου κύκλου, κατά την έναρξη ισχύος του ν. 4957/2022 (Α΄141) και δεν είχε υπερβεί την ελάχιστη χρονική διάρκεια φοίτησης του προγράμματος σπουδών του, κατά τη δημοσίευση του ν. 4777/2021 (Α΄25), ήτοι την 17η Φεβρουαρίου 2021, εφαρμόζεται ο υπολογισμός της ανώτατης διάρκειας φοίτησης από την έναρξη του ακαδημαϊκού έτους 2021 – 2022 και εξής. Για παράδειγμα φοιτητής που εισήχθη σε τετραετές πρόγραμμα σπουδών τα ακαδημαϊκά έτη από 2017 – 2018 έως και 2020-2021, έχει τη δυνατότητα ολοκλήρωσης των σπουδών του μέχρι και την επαναληπτική εξεταστική του ακαδημαϊκού έτους 2026 – 2027. Φοιτητής που εισήχθη σε πενταετές πρόγραμμα σπουδών τα ακαδημαϊκά έτη από 2016-2017 έως και 2020-2021, έχει τη δυνατότητα ολοκλήρωσης των σπουδών του μέχρι και την επαναληπτική εξεταστική του ακαδημαϊκού έτους 2028 – 2029 και φοιτητής που εισήχθη σε εξαετές πρόγραμμα σπουδών τα ακαδημαϊκά έτη 2015-2016 έως και 2020-2021, έχει τη δυνατότητα ολοκλήρωσης των σπουδών του μέχρι και την επαναληπτική εξεταστική του ακαδημαϊκού έτους 2029 – 2030.

3. Φοιτητής που ήταν εγγεγραμμένος σε πρόγραμμα σπουδών πρώτου κύκλου κατά την έναρξη ισχύος του ν. 4957/2022 (Α΄141) και είχε υπερβεί την ελάχιστη χρονική διάρκεια φοίτησης του προγράμματος σπουδών του, κατά τη δημοσίευση του ν.4771/2021 (Α΄25), διαθέτει για την ολοκλήρωση των σπουδών του χρόνο ίσο προς την ελάχιστη χρονική διάρκεια φοίτησης, από την έναρξη του ακαδημαϊκού έτους 2021 – 2022 και εξής χωρίς δικαίωμα προσαύξησης της παρ. 1 του άρθρου 76 του ν. 4957/2022 (Α΄141). Για παράδειγμα φοιτητής που εισήχθη σε τετραετές πρόγραμμα σπουδών, έχει τη δυνατότητα ολοκλήρωσης των σπουδών του μέχρι και την επαναληπτική εξεταστική του ακαδημαϊκού έτους 2024 – 2025, φοιτητής που εισήχθη σε πενταετές πρόγραμμα σπουδών θα έχει τη δυνατότητα ολοκλήρωσης των σπουδών του μέχρι και την επαναληπτική εξεταστική του ακαδημαϊκού έτους 2025 – 2026 και φοιτητής που εισήχθη σε εξαετές πρόγραμμα σπουδών θα έχει τη δυνατότητα ολοκλήρωσης των σπουδών του μέχρι και την επαναληπτική εξεταστική του ακαδημαϊκού έτους 2026 – 2027. Επισημαίνεται ότι η μη δυνατότητα προσαύξησης της συγκεκριμένης κατηγορίας φοιτητών δεν συγχέεται με τη δυνατότητα παράτασης της παρ. 2 του άρθρου 76 του ν. 4957/2022 (Α΄141).

4. Φοιτητές οι οποίοι έχουν υπερβεί την ανώτατη διάρκεια φοίτησης, δικαιούνται υπό τις προϋποθέσεις της παρ. 2 του άρθρου 76 του ν. 4957/2022 (Α΄ 141), οι οποίες πρέπει να πληρούνται σωρευτικά, να αιτηθούν παράταση της ανώτατης διάρκειας φοίτησης. Για παράδειγμα, φοιτητής τετραετούς προγράμματος σπουδών, ο οποίος έχει αξιολογηθεί επιτυχώς σε μαθήματα ή λοιπές εκπαιδευτικές δραστηριότητες που αντιστοιχούν τουλάχιστον σε εκατόν εξήντα οκτώ (168) πιστωτικές μονάδες (ECTS) έως και την επαναληπτική εξεταστική του Σεπτεμβρίου του ακαδημαϊκού έτους, κατά το οποίο συμπληρώνει την ανώτατη διάρκεια φοίτησης, και έχει συμμετάσχει τουλάχιστον σε δύο (2) ακαδημαϊκές δοκιμασίες, εκ των οποίων σε μία (1) επιτυχώς, σε ένα (1) από τα τελευταία τέσσερα (4) ακαδημαϊκά εξάμηνα, δικαιούται να υποβάλει αίτημα παράτασης της διάρκειας φοίτησης. Ως επιτυχής ακαδημαϊκή δοκιμασία νοείται η επιτυχής αξιολόγηση σε μάθημα, η υποστήριξη διπλωματικής ή πτυχιακής εργασίας και η διεξαγωγή πρακτικής άσκησης. Για τους φοιτητές πενταετούς προγράμματος σπουδών απαιτείται η επιτυχής αξιολόγηση σε μαθήματα και εκπαιδευτικές δραστηριότητες του προγράμματος σπουδών που αντιστοιχούν σε διακόσιες δέκα (210) πιστωτικές μονάδες (ECTS) έως και την επαναληπτική εξεταστική του Σεπτεμβρίου του ακαδημαϊκού έτους, κατά το οποίο συμπληρώνει την ανώτατη διάρκεια φοίτησης, ενώ για τους φοιτητές εξαετούς προγράμματος σπουδών απαιτείται η επιτυχής αξιολόγηση σε μαθήματα και εκπαιδευτικές δραστηριότητες του προγράμματος σπουδών που αντιστοιχούν σε διακόσιες πενήντα δύο (252) πιστωτικές μονάδες (ECTS). Το δικαίωμα παράτασης της διάρκειας της ανώτατης διάρκειας παρέχεται σε όλες τις κατηγορίες φοιτητών που αναφέρονται στα στοιχεία με αριθμό 1) έως 3) της παρούσας εγκυκλίου, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις που αναλύθηκαν ανωτέρω.

5. Ο χρόνος παράτασης που παρέχεται μετά την έγκριση της αίτησης διαμορφώνεται ως εξής: α) δύο (2) ακαδημαϊκά εξάμηνα για τους φοιτητές όλων των προγραμμάτων σπουδών, β) τρία (3) ακαδημαϊκά εξάμηνα για τους φοιτητές προγραμμάτων σπουδών που η εκπόνηση πρακτικής άσκησης ή πτυχιακής ή διπλωματικής εργασίας είναι υποχρεωτική και δεν έχει ολοκληρωθεί** έως τον χρόνο υποβολής της αίτησης.

6. Φοιτητές που έχουν αξιολογηθεί επιτυχώς στο σύνολο των μαθημάτων του ισχύοντος προγράμματος σπουδών και εκκρεμεί μόνο η εκπόνηση πρακτικής άσκησης ή πτυχιακής ή διπλωματικής εργασίας για τη λήψη πτυχίου, δεν απαιτείται η συμμετοχή σε δύο (2) ακαδημαϊκές δοκιμασίες, εκ των οποίων σε μία (1) επιτυχώς, σε ένα (1) από τα τελευταία τέσσερα (4) ακαδημαϊκά εξάμηνα. Διευκρινίζεται ότι και στην εν λόγω περίπτωση ο χρόνος παράτασης είναι τρία (3) ακαδημαϊκά εξάμηνα.

7. Φοιτητές, οι οποίοι οφείλουν ένα (1) ή περισσότερα μαθήματα και δεν έχουν συμμετάσχει σε τουλάχιστον δύο (2) ακαδημαϊκές δοκιμασίες σε κανένα από τα τελευταία τέσσερα (4) ακαδημαϊκά εξάμηνα πριν την υποβολή της αίτησης, δεν δικαιούται να ασκήσουν το δικαίωμα παράτασης και διαγράφονται αυτοδικαίως (όπως προκύπτει από την συνδυασμένη ανάγνωση των παρ. 1 και 2 του άρθρου 76 του ν. 4957/2022).

8. Διευκρινίζεται, ότι για την εφαρμογή του κριτηρίου της περ. (α) της παρ. 2 του άρθρου 76 του ν. 4957/2022 (Α΄141) σχετικά με τον υπολογισμό του αριθμού πιστωτικών μονάδων που έχει συγκεντρώσει κάθε φοιτητής για πρόγραμμα σπουδών πρώτου κύκλου σπουδών πριν την εφαρμογή του ευρωπαϊκού συστήματος μεταφοράς και σώρευσης πιστωτικών μονάδων (ECTS) απαιτείται η προηγούμενη αντιστοίχιση του προγράμματος σπουδών κατά τις ειδικότερες προβλέψεις που έχει ορίσει το Τμήμα ή Μονοτμηματική Σχολή σύμφωνα με το ειδικότερο κανονιστικό πλαίσιο λειτουργίας κάθε Α.Ε.Ι.

9. Τα Α.Ε.Ι. στο πλαίσιο της αρχής της χρηστής διοίκησης οφείλουν να μεριμνούν για την ταχύτερη δυνατή έκδοση των αποτελεσμάτων της επαναληπτικής εξεταστικής του Σεπτεμβρίου, προς τον σκοπό της απρόσκοπτης άσκησης των δικαιωμάτων των φοιτητών. Η Γραμματεία του Τμήματος ή της Μονοτμηματικής Σχολής υποχρεούται αμελλητί και με κάθε πρόσφορο μέσο να ενημερώσει τους φοιτητές που έχουν υπερβεί την ανώτατη διάρκεια φοίτησης για την έναρξη της αποκλειστικής προθεσμίας υποβολής της αίτησης παράτασης (π.χ. ενημέρωση στην ιστοσελίδα του Τμήματος, αποστολή ομαδικού e-mail προς τους φοιτητές).

10. Φοιτητές για τους οποίους, μετά την πάροδο του χρονικού διαστήματος της παράτασης, εκκρεμεί η επιτυχής εξέταση σε έως δύο (2) μαθήματα για τη λήψη πτυχίου, δύνανται κατ΄ εξαίρεση να αιτηθούν από το Τμήμα ή τη Μονοτμηματική Σχολή τη διενέργεια έκτακτης εμβόλιμης εξεταστικής και αναστολή της αυτοδίκαιης διαγραφής. Η Γραμματεία του Τμήματος ή της Μονοτμηματικής Σχολής οφείλει αμέσως μετά την έκδοση των αποτελεσμάτων της τελευταίας εξεταστικής περιόδου και με κάθε πρόσφορο μέσο να ενημερώσει τους ενδιαφερόμενους φοιτητές για την έναρξη της προβλεπόμενης αποκλειστικής προθεσμίας (10 ημερών) για την υποβολή αιτήματος έκτακτης εμβόλιμης εξεταστικής και αναστολής της αυτοδίκαιης διαγραφής τους εφόσον πληρούν τις ανωτέρω προϋποθέσεις. Το δικαίωμα αιτήματος διενέργειας εμβόλιμης εξεταστικής παρέχεται αποκλειστικά μετά την άσκηση του δικαιώματος παράτασης της ανώτατης διάρκειας φοίτησης σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 76 του ν. 4957/2022 (Α΄141). Η διενέργεια της εμβόλιμης εξεταστικής είναι υποχρεωτική, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις. Αν οι φοιτητές δεν αξιολογηθούν επιτυχώς στην εμβόλιμη εξεταστική και δεν καταστούν πτυχιούχοι έως τη 15η Δεκεμβρίου του οικείου έτους, διαγράφονται αυτοδικαίως.

11. Κατ΄ εξαίρεση φοιτητής δύναται, υπό τις προϋποθέσεις της παρ. 4 του άρθρου 76 του ν. 4957/2022 (Α΄141), να αιτηθεί υπέρβαση της ανώτατης διάρκειας φοίτησης για σοβαρούς λόγους υγείας που ανάγονται στο πρόσωπο του ιδίου ή σε πρόσωπο συγγενούς πρώτου βαθμού εξ αίματος ή συζύγου ή προσώπου με το οποίο ο φοιτητής έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης. Διευκρινίζεται ότι κατά το διάστημα αυτό η φοιτητική ιδιότητα καθίσταται ανενεργής με εξαίρεση τα δικαιώματα φοιτητικής μέριμνας που δεν έχουν ήδη εκλείψει λόγω υπέρβασης της ανώτατης διάρκειας φοίτησης (στέγαση στις εστίες των Α.Ε.Ι.) και ο διαδραμών χρόνος δεν προσμετράται στη συνολική διάρκεια φοίτησης και στον τυχόν χρόνο παράτασης της φοίτησης. Συνεπώς τυχόν δικαιώματα που έχουν ήδη εκλείψει λόγω υπέρβασης του ανώτατου ορίου φοίτησης, όπως η χρήση δελτίου ειδικού εισιτηρίου για τη χρήση μέσων μαζικής μεταφοράς δεν επηρεάζονται από την παρούσα ρύθμιση. Με τον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας, κάθε Α.Ε.Ι. καθορίζονται οι διαδικαστικές λεπτομέρειες, η διαδικασία υποβολής αίτησης καθώς και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την απόδειξη της συνδρομής του σοβαρού λόγου υγείας. Η δυνατότητα αυτή παρέχεται μόνο όταν ο φοιτητής έχει υπερβεί την ανώτατη διάρκεια φοίτησης, καθώς κατά το χρονικό διάστημα που ο φοιτητής είναι εντός της ανώτατης διάρκειας φοίτησης δύναται να ενταχθεί είτε σε καθεστώς μερικής φοίτησης σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 76 του ν. 4957/2022 (Α΄141), είτε να διακόψει προσωρινά τη φοίτησή τους σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 76 του ιδίου νόμου.

12. Φοιτητές που είχαν εισαχθεί στα καταργηθέντα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Τ.Ε.Ι.) με τους ν. 4559/2018 (Α΄142), 4589/2019 (Α΄13) και 4610/2019 (Α΄ 70), ολοκλήρωσαν το πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος Τ.Ε.Ι. και επέλεξαν να ενταχθούν σε Πανεπιστημιακό Τμήμα, παρακολουθώντας επιπλέον μαθήματα, προκειμένου να λάβουν πτυχίο Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης, διαθέτουν για την ολοκλήρωση των σπουδών τους χρόνο ίσο προς την ελάχιστη χρονική διάρκεια φοίτησης του πανεπιστημιακού τμήματος, ο οποίος υπολογίζεται από το ακαδημαϊκό έτος ένταξής τους στο Πανεπιστημιακό Τμήμα.

13. Φοιτητές πρώτου κύκλου σπουδών που συμπληρώνουν την ανώτατη διάρκεια της παρ. 1 του άρθρου 76 του ν. 4957/2022 (Α΄141), καθώς και φοιτητές που καταλαμβάνονται από τη μεταβατική διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 454 του ν. 4957/2022 (Α΄141) και υπερβαίνουν την ανώτατη διάρκεια φοίτησης, όπως αυτή εξειδικεύεται ανά περίπτωση, και δεν καθίστανται πτυχιούχοι, διαγράφονται αυτοδικαίως από το Τμήμα ή τη Μονοτμηματική Σχολή δύο (2) μήνες μετά την ανάρτηση των αποτελεσμάτων της επαναληπτικής εξεταστικής του Σεπτεμβρίου. Περαιτέρω, φοιτητές οι οποίοι παρατείνουν την ανώτατη διάρκεια φοίτησης κατ΄ εφαρμογή της παρ. 2 του άρθρου 76 του ν. 4957/2022 (Α΄141) και δεν καθίστανται πτυχιούχοι κατά το χρονικό διάστημα της παράτασης και της τυχόν διενεργηθείσας εμβόλιμης εξεταστικής διαγράφονται αυτοδικαίως μετά το πέρας της χορηγηθείσας παράτασης. Τέλος φοιτητές, οι οποίοι αξιοποιούν την δυνατότητα διενέργειας εμβόλιμης εξεταστικής και αναστολή της αυτοδίκαιης διαγραφής σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 76, και δεν αξιολογηθούν επιτυχώς, διαγράφονται αυτοδικαίως μετά την ανάρτηση των αποτελεσμάτων. Συνακόλουθα, φοιτητές που έχουν υπερβεί την ανώτατη διάρκεια φοίτησης της παρ. 1 του άρθρου 76 του ν. 4957/2022 (Α΄141) διαγράφονται αυτοδικαίως εφόσον δεν ασκήσουν κάποιο από τα δικαιώματα των παρ. 2 ή και 3 του άρθρου 76 του ίδιου νόμου.

14. Ο Προϊστάμενος της Γραμματείας του Τμήματος ή της Μονοτμηματικής Σχολής καταρτίζει, ετησίως, κατάλογο που περιλαμβάνει το σύνολο των φοιτητών που έχουν διαγραφεί λόγω υπέρβασης της ανώτατης χρονικής διάρκειας φοίτησης.

Ο κατάλογος επέχει θέση διαπιστωτικής πράξης διαγραφής και περιλαμβάνει κατ΄ ελάχιστον αριθμό μητρώου, Τμήμα/Μονοτμηματική Σχολή, έτος έγγραφης/εισαγωγής και αιτία διαγραφής, αναρτάται ανωνυμοποιημένα στην ιστοσελίδα του Τμήματος και αποστέλλεται στη Γενική Διεύθυνση Ανώτατης Εκπαίδευσης έως την 31η Δεκεμβρίου κάθε έτους στο e-mail: foitmer@minedu.gov.gr. 15. Από τη ρύθμιση της ανώτατης διάρκειας φοίτησης και της υποχρεωτικής διαγραφής εξαιρούνται οι φοιτητές έχουν πιστοποιημένη αναπηρία σε ποσοστό τουλάχιστον πενήντα τοις εκατό (50%). Ως απαιτούμενο δικαιολογητικό για την υπαγωγή στην κατηγορία εξαίρεσης, ο φοιτητής υποχρεούται να προσκομίσει γνωμάτευση από υγειονομική επιτροπή του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.) ή γνωμάτευση των Ανώτατων Υγειονομικών Επιτροπών του Στρατού (Α.Σ.Υ.Ε.), του Ναυτικού (Α.Ν.Υ.Ε.), της Αεροπορίας (Α.Α.Υ.Ε.), της Ελληνικής Αστυνομίας ή του Πυροσβεστικού Σώματος από την οποία προκύπτει η πιστοποιημένη αναπηρία και το ακριβές ποσοστό αυτής.

Εάν η γνωμάτευση του αρμόδιου φορέα αφορά συγκεκριμένο χρονικό διάστημα για την πιστοποίηση της αναπηρίας, οι φοιτητές υποχρεούνται να προσκομίζουν νέα γνωμάτευση για τη χρήση του δικαιώματος εξαίρεσης από την ανώτατη διάρκεια φοίτησης. Διευκρινίζεται ότι σε περιπτώσεις όπου η πιστοποίηση αναπηρίας είναι ορισμένης διάρκειας και δεν προσκομίζεται νέα γνωμάτευση, το χρονικό διάστημα της πιστοποιημένης αναπηρίας δεν προσμετρείται για τη συμπλήρωση της ανώτατης χρονικής διάρκειας. 16. Επισημαίνεται ότι όλα τα Α.Ε.Ι. οφείλουν να μεριμνήσουν για την επικαιροποίηση των εσωτερικών κανονισμών τους, ώστε να εναρμονιστούν με τις διατάξεις του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου.

Παρακαλούμε όπως λάβετε κάθε αναγκαίο μέτρο για την ενημέρωση της ακαδημαϊκής κοινότητας για τις ρυθμίσεις των άρθρων 76 και 454 του ν. 4957/2022 (Α΄141), όπως τροποποιήθηκαν και ισχύουν μετά την ψήφιση του ν. 5224/2025 (Α΄ 142), καθώς και για τις άμεσες ενέργειές σας εντός των τιθέμενων προθεσμιών για την ορθή και ενιαία εφαρμογή των ως άνω διατάξεων.

Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΝΟΥ