Στην Ελλάδα του 2022 και παρά τον πρωτοφανή αριθμό δολοφονιών γυναικών λόγω του φύλου τους, η δημόσια συζήτηση για το αν πρόκειται για γυναικοκτονίες ή ανθρωποκτονίες καλά κρατεί.
Πολλοί εξακολουθούν να εξεγείρονται για τον όρο «γυναικοκτονία» με το επιχείρημα πως η γυναίκα είναι άνθρωπος, άρα καλύπτεται από τον όρο – «ομπρέλα» της ανθρωποκτονίας.
Αν, ωστόσο, εξετάσει κανείς την αφετηρία και το προφίλ των εγκλημάτων αυτών, γίνεται εύκολα κατανοητό γιατί είναι απαραίτητη η διαφοροποίηση, η αναγνώριση και η ένταξη του όρου «γυναικοκτονία» στο ελληνικό δικαιικό σύστημα.
Το 2021 ήταν θλιβερό από πολλές απόψεις, αλλά τραγικότερο όσον αφορά τις επιπτώσεις της έμφυλης βίας. 18 γυναίκες. Γυναίκες λίγων δεκαετιών, γυναίκες μητέρες, σύντροφοι, ερωμένες δολοφονήθηκαν από συζύγους και συντρόφους, κτητικούς, ζηλόφθονους και βίαιους, ίσως κάποιες φορές υπεράνω υποψίας. Και δεν ήταν μόνο η μαζικότητα, αλλά και ο φρικώδης τρόπος θανάτου των γυναικών που έπεσαν θύματα ανθρώπων που αγαπούσαν κι εμπιστεύονταν.
Κάθε φορά που ακόμη ένα θύμα προστίθετο στη μακάβρια λίστα του 2021, τα ερωτήματα γίνονταν και πιο επιτακτικά. Μόνο φέτος; Γιατί φέτος; Υπήρχαν και τα περασμένα χρόνια γυναικοκτονίες σε τέτοια συχνότητα; Ή μήπως οι καιροί πολιτικής ορθότητας επιβάλλουν πλέον την ορατότητα των θυμάτων και κυρίως των θυτών τους;
«Το ζήτημα της νομικής αναγνώρισης του όρου γυναικοκτονία είναι πολλαπλώς σημαντικό και αναγκαίο. Ανεξάρτητα από τη διαφοροποίηση που μπορεί να επιφέρει κατά την επιμέτρηση της ποινής του εκάστοτε δράστη, υπάρχει μία αδιαμφισβήτητη αυταξία στη σύμπνοια του δικαίου με την πραγματικότητα: εν προκειμένω στην ακριβή καταγραφή στον νόμο του φαινομένου κατά το οποίο μία γυναίκα ή ένα κορίτσι δολοφονείται από πρόθεση επειδή είναι γυναίκα» αναφέρει, μεταξύ άλλων πολλών, η Μαρίνα Φαρμακίδη, δικηγόρος της εννεαμελούς Νομικής Υπηρεσίας του Κέντρου «Διοτίμα».
Γυναικοκτονία είναι η ανθρωποκτονία από πρόθεση γυναικών επειδή είναι γυναίκες – με ευρύτερους ορισμούς να περιλαμβάνουν κάθε ανθρωποκτονία γυναίκας ή κοριτσιού. Η γυναικοκτονία συνήθως διαπράττεται από άντρες αλλά κάποιες φορές συνεργούν και γυναίκες, συνήθως μέλη της ίδιας οικογένειας. Στις περισσότερες περιπτώσεις την γυναικοκτονία διαπράττει ο σύντροφος ή πρώην σύντροφος που συνήθως είχε και μακρόχρονη κακοποιητική συμπεριφορά, απειλούσε, κακοποιούσε ή/και εκφόβιζε τη γυναίκα, η οποία πολύ συχνά βρίσκεται σε θέση φυσικής ή/και οικονομικής αδυναμίας σε σχέση με αυτόν.
Η Βασιλική
Στις 17 Ιανουαρίου η 54χρονη Βασιλική, μητέρα τριών παιδιών, βρέθηκε νεκρή μέσα σε σπίτι, στα Μεσκλά Χανίων. Είχε καταλήξει από καταπληξία λόγω ακατάσχετης αιμορραγίας μετά τις 14 μαχαιριές που της κατέφερε ο 48χρονος σύντροφός της.
Η Κωνσταντίνα
Στις 5 Απριλίου ένας 31χρονος που δεν μπορούσε να αποδεχτεί τον χωρισμό παραβίασε τα περιοριστικά μέτρα, σκοτώνοντας με μαχαίρι την 28χρονη πρώην σύζυγό του και τον αδερφό της, 30 χρόνων. Ο δράστης που κρατείται στην ψυχιατρική πτέρυγα του Κορυδαλλού φέρεται να απειλούσε καιρό τη γυναίκα, η οποία τον φοβόταν.
Η Καρολάιν
Στις 11 Μαΐου η δολοφονία της 20χρονης Καρολάιν Κράουτς, την οποία οι αστυνομικοί βρήκαν νεκρή με το 11 μηνών μωρό της πάνω της, σόκαρε το πανελλήνιο. Επί πέντε εβδομάδες αναζητούνταν από τις αρχές οι δράστες που είχε υποδείξει ο 32χρονος σύζυγός της. 37 ημέρες μετά συνελήφθη ως ύποπτος ο Μπάμπης Αναγνωστόπουλος, ο οποίος ομολόγησε την πράξη του.
Υπήρξε «πεντάλεπτης διάρκειας ασφυκτικού πνιγμού του θύματος, εκ των προτέρων μεθόδευση της παύση της λειτουργίας της κάμερας ασφάλειας της οικίας, αιφνιδιασμός του ανύποπτου θύματος, εξ αρχής σκηνοθεσία της σε βάρος του ληστείας και προσχεδιασθείσα προσπάθεια παραπλάνησης των διωκτικών αρχών» αναφέρει, μεταξύ άλλων, η πολυσέλιδη εισαγγελική πρόταση.
Η Ελένη
Στις 3 Ιουνίου εντοπίστηκε από διερχόμενους έξω από το σπίτι της αιμόφυρτη και βαριά τραυματισμένη η 64χρονη Ελένη, μετά από επίθεση από τον εν διαστάσει 75χρονο σύζυγό της. Λίγο μετά τη μεταφορά της στο νοσοκομείο υπέκυψε στα κρανιοεγκεφαλικά τραύματά της.
Η Γαρυφαλλιά
Τον επόμενο μήνα, στις 16 Ιουλίου, δολοφονήθηκε μετά από έντονο διαπληκτισμό με τον σύντροφό της, με τον οποίο βρισκόταν για διακοπές στη Φολέγανδρο, η 26χρονη Γαρυφαλλιά. «Ήταν η κακιά στιγμή, χάλασε η φάση» φέρεται να είπε αρχικά ο δράστης. Όμως, όπως προέκυψε από την ιατροδικαστική έκθεση, οι τελευταίες στιγμές της Γαρυφαλιάς ήταν μαρτυρικές, καθώς ο δράστης τη χτύπησε, την έσυρε στα βράχια και στη συνέχεια την πέταξε στη θάλασσα, ενώ ήταν ακόμα ζωντανή.
Η Ανίσα
Λίγες ημέρες μετά, στις 30 Ιουλίου, η 31χρονη Ανίσα, μητέρα ενός παιδιού, πέφτει νεκρή από τον σύζυγό της που της καταφέρει πολλαπλές μαχαιριές μέσα στο σπίτι τους στη Δάφνη. Ο 39χρονος παραδίδεται στην Αστυνομία, ομολογώντας και ισχυριζόμενος πως η γυναίκα του διατηρούσε εξωσυζυγικές σχέσεις.
Η Μαρία
Μόλις τέσσερις ημέρες μετά η 43χρονη Μαρία από τη Σωτηρίτσα Λάρισας δέχεται επτά σφαίρες σε κεφάλι και θώρακα από τον εν διαστάσει σύζυγό της. Ο 54χρονος φέρεται να ηχογράφησε τη δολοφονία στο κινητό του.
Η Σταυρούλα
Στις 8 Αυγούστου η 47χρονη Σταυρούλα έπεσε νεκρή μετά τον πισώπλατο πυροβολισμό του 49χρονου γείτονά της που διατηρούσε διπλανό κατάστημα. Μετά την πράξη του ο δράστης έστρεψε το όπλο του στον εαυτό του και αυτοκτόνησε. Σύμφωνα με πληροφορίες, επρόκειτο για έγκλημα πάθους καθώς η 47χρονη τον είχε απορρίψει.
Η 55χρονη στη Θεσσαλονίκη
Τον ίδιο μήνα, στην τρίτη γυναικοκτονία του Αυγούστου, μια 55χρονη γυναίκα από τη Γεωργία, αφού ξυλοκοπήθηκε, μαχαιρώθηκε θανάσιμα από τον σύντροφό της στο διαμέρισμά της στη Θεσσαλονίκη. Σύμφωνα με μαρτυρία φίλης τού θύματος, η 55χρονη είχε ζητήσει στον 48χρονο να χωρίσουν λόγω συμπεριφοράς και εθισμών του. Λίγες ημέρες μετά ο Γεωργιανός βρέθηκε κρεμασμένος με τον επίδεσμο που είχε στο χέρι του, στη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Θεσσαλονίκης όπου κρατούνταν.
Η Μόνικα
Την 1η Σεπτεμβρίου αποκαλύφθηκε στην αυλή του σπιτιού της στην Κυπαρισσία το τσιμεντωμένο πτώμα μιας 42χρονης που αγνοείτο επί επτά μήνες. Για το έγκλημα συνελήφθη ο 39χρονος πρώην σύντροφός της που είχε διαφύγει στη Ρουμανία και ο οποίος αρνείται την ενοχή του.
Η Δώρα
Στις 22 του ίδιου μήνα η 31χρονη Δώρα έπεσε νεκρή στη Ρόδο από τα πυρά με καραμπίνα τού πρώην συντρόφου της. Στη συνέχεια, ο 40χρονος έδωσε τέλος στη ζωή του. Σε σημείωμα που είχε αφήσει, έγραφε, μεταξύ άλλων, «χωρίς την καλή μου δεν έχει νόημα να ζω».
Η 75χρονη στην Αργολίδα
Οκτώ ημέρες μετά, στην περιοχή Βερβερόντα Αργολίδας, ένας 78χρονος στραγγάλισε την 75χρονη σύζυγό του. Ενημέρωσε για την πράξη του την Αστυνομία, η οποία όταν έφτασε στο σπίτι τους, βρήκε και τον ίδιο νεκρό. «Υπαίτιος είμαι εγώ, η γυναίκα μου έπασχε από Αλτσχάιμερ» έγραφε το σημείωμα τού δράστη.
Η Νεκταρία
Στις 30 Οκτωβρίου η 48χρονη Νεκταρία, μητέρα τεσσέρων παιδιών, έπεσε νεκρή από τον εν διαστάσει σύζυγό της, ο οποίος εμβόλισε με τη μηχανή του το αυτοκίνητό της και στη συνέχεια την κυνήγησε στο πάρκινγκ ξενοδοχείου όπου είχε πάει για δουλειά και τη μαχαίρωσε μέχρι θανάτου. Ο δράστης στη συνέχεια κατέφυγε σε γκρεμό απειλώντας να πέσει. Λίγες ώρες μετά συνελήφθη.
Η 48χρονη στη Θεσσαλονίκη
«Παιδιά, σκότωσα τη γυναίκα μου» φέρεται να είπε κατά την παράδοσή του στους αστυνομικούς ο 49χρονος Αρμένιος ο οποίος κατέφερε 23 μαχαιριές στην 48χρονη σύζυγό του, σύμφωνα με τον ιατροδικαστή. Ο ίδιος υποστήριξε στην απολογία του πως «η σύζυγος είχε εξωσυζυγική σχέση».
Η Ελόνα
Στις 5 Δεκεμβρίου, στον Βλαχιώτη Λακωνίας, 40χρονος στραγγάλισε την 36χρονη σύζυγό του μετά από καυγά και ενώ τα παιδιά τους κοιμούνταν στο διπλανό δωμάτιο. «Τσαντίστηκα όταν με έβρισε, την έπιασα από τον λαιμό και την έπνιξα», φέρεται να υποστήριξε στους αστυνομικούς.
Η Τζεβριέ
Στις 9 Δεκεμβρίου κατέληξε, μετά από μέρες νοσηλείας στο νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης, η 29χρονη Τζερβιέ. Λίγες μέρες πριν έφτασε εσπευσμένα στα Επείγοντα λέγοντας πως είχε πέσει από τις σκάλες. Υποβλήθηκε σε τέσσερα χειρουργεία λόγω ρήξης σπλήνας και ήπατος. Ο σύζυγός της συνελήφθη και προφυλακίστηκε για την κατηγορία ανθρωποκτονίας από πρόθεση.
Η 55χρονη στη Θεσσαλονίκη
Στις 14 Δεκεμβρίου, νεκρή από τρεις πυροβολισμούς με κυνηγετικό όπλο έπεσε 55χρονη μέσα σε ζαχαροπλαστείο στη Νέα Μάδυτο Θεσσαλονίκης. Αν και αρχικά θεωρήθηκε δράστρια η πεθερά της, αποδείχτηκε πως τη σκανδάλη πάτησε ο εν διαστάσει σύζυγός της.
Δεν ξεχνάμε την άγρια δολοφονία της 21χρονης φοιτήτριας Ελένης Τοπαλούδη στην Ρόδο, το 2018 που βιάστηκε ομαδικά και πέθανε βασανιστικά.
Στην περίπτωση των γυναικοκτονιών, λόγω της ραγδαίας αύξησής τους τα τελευταία έτη, ο νομοθέτης δεν έχει στη διάθεσή του τον χρόνο που έχει συνήθως για να προσαρμοστεί στην κοινωνική πραγματικότητα. Καλείται επίσης να προβληματιστεί από τη συστηματική δημόσια συζήτηση που γίνεται στη χώρα μας και παγκοσμίως για το επιτακτικό ζήτημα της γυναικοκτονίας.
Μήπως ήρθε η ώρα αναγνώρισης του όρου «γυναικοκτονία»;
Οι 17 αυτές περιπτώσεις και η ευτυχής έκβαση με την προνοητικότητα των αστυνομικών μιας 18ης (όταν αστυνομικοί αφόπλισαν και συνέλαβαν 39χρονο που στις 18 Δεκεμβρίου επιτέθηκε και τραυμάτισε με αιχμηρό αντικείμενο την 38χρονη μητέρα του παιδιού τους, αφού προηγουμένως αποπειράθηκε να τη βιάσει) αποτελούν την πιο κραυγαλέα υπενθύμιση πως σε καιρούς χαλεπούς, οικονομικά δυσχερείς και με την επιπλέον πίεση της πανδημίας, η ενδοοικογενειακή βία είναι παρούσα και όλο και πιο συχνά καταλήγει στο έγκλημα. / lifo
Κι άλλες γυναικοκτονίες το 2022
Δυστυχώς, ο μαύρος κατάλογος με τις γυναικοκτονίες συνεχίζεται. Ήδη καταγράφτηκε νέα γυναικοκτονία, αυτή την φορά στην Καβάλα όπου ο 55χρονος σύντροφός της, στραγγάλισε την 43χρονη φαρμακοποιό και μητέρα δύο ανήλικων παιδιών, επειδή του είχε ζητήσει να χωρίσουν.
Στις αρχές του έτους, τραγική κατάληξη είχε οικογενειακός καβγάς σε διαμέρισμα της πόλης των Ιωαννίνων, με έναν 69χρονο Έλληνα να κατηγορείται ότι χτύπησε μέχρι θανάτου την 79χρονη σύζυγό του, Αμερικανίδα στην καταγωγή.
Επίσης, μια 40χρονη πυροβολήθηκε και σκοτώθηκε από τον πρώην σύντροφό της στη Θεσσαλονίκη. Ο 41χρνος πυγμάχος εισέβαλε στο τσιπουράδικό της και την πυροβόλησε μπροστά στις κόρες της.
Πριν δύο μήνες στο Χρυσοχώρι Νέστου μια γυναίκα ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου. Σχετικά γρήγορα αποκαλύφθηκε ότι ο δράστης της γυναικοκτονίας ήταν ο εγγονός της γυναίκας. Για έναν περίεργο λόγο, ο οποίος αφορά αποκλειστικά την ηλικία της, καθώς ήταν 83 ετών, η υπόθεση μεταδόθηκε από τα τοπικά ΜΜΕ και εν γένει ως “στυγερό έγκλημα”, “οικογενειακή τραγωδία”, “δολοφονία”.
ΕΥΧΗ ΟΛΩΝ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ ΕΔΩ Η ΜΑΥΡΗ ΛΙΣΤΑ ΚΑΙ Η ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
