Μετά από μια διπλή εκλογική αναμέτρηση σε κλίμα ακραίας πόλωσης, ανατροπή δεδομένων μέσα σε λίγες ημέρες και τα υψηλότερα ποσοστά συμμετοχής εδώ και δεκαετίες, η Γαλλία εισέρχεται από σήμερα σε αχαρτογράφητα νερά, με το πολιτικό σύστημα της χώρας να καλείται να βρει λύση ώστε να αποφευχθεί η ακυβερνησία, καθώς κανένα κόμμα δεν συγκεντρώνει αυτοδυναμία.
Διαψεύδοντας τις δημοσκοπήσεις που του έδιναν την πρωτιά, το κόμμα RN της Μαρίν Λεπέν όχι μόνο δεν εξασφάλισε την πλειοψηφία στη γαλλική Εθνοσυνέλευση, αλλά τελικώς ήρθε τρίτο, πίσω από το Νέο Λαϊκό Μέτωπο (NFP) της εκλογικής σύμπραξης των δυνάμεων της Αριστεράς υπό τον Ζαν Λικ Μελανσόν και το κεντρώο μπλοκ ENSEMBLE που πρόσκειται στον πρόεδρο Μακρόν.
Σύμφωνα με τα τελευταία αποτελέσματα που ανακοίνωσε λίγο μετά τις 3 τα ξημερώματα της Δευτέρας ο γαλλικός τηλεοπτικός σταθμός BFM, η συμμαχία της γαλλικής Αριστεράς, που αποτελείται από πέντε κόμματα του χώρου της Αριστεράς και της οικολογίας, καταλαμβάνει στη νέα γαλλική Εθνοσυνέλευση 182 έδρες, οι βουλευτές της προσκείμενης στον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν παράταξης θα είναι 163 και η ακροδεξιά παράταξη της Μαρίν Λεπέν θα έχει 143 βουλευτές.
Το αποτέλεσμα πιθανότατα θα οδηγήσει τον Μακρόν σε «συγκατοίκηση» με έναν πρωθυπουργό από άλλο κόμμα. Ο εν ενεργεία πρωθυπουργός Γκαμπριέλ Ατάλ δήλωσε ότι θα παραιτηθεί, ωστόσο δεν υπάρχει κανένας προφανής αντικαταστάτης του. Ο επικεφαλής της νικήτριας αριστερής συμμαχίας Ζαν Λικ Μελανσόν είναι μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, με εχθρούς ακόμη και εντός του συνασπισμού του. Αν ο Μακρόν επιχειρήσει να δώσει το χρίσμα σε κάποιο πρόσωπο από την κεντρώα συμμαχία της οποίας ηγείται, είναι δεδομένο ότι θα πρόκειται για κίνηση που στερείται νομιμοποίησης, βάσει των αποτελεσμάτων.
Το Ρεπουμπλικανικό κόμμα εκτιμάται ότι θα έχει από 65 έως 67 βουλευτές.
Ειδικότερα στον χώρο της Αριστεράς, η Ανυπότακτη Γαλλία (LFI) του Μελανσόν εκτιμάται ότι θα έχει από 73 έως 80 βουλευτές, το Σοσιαλιστικό κόμμα από 60 έως 64 βουλευτές, οι Οικολόγοι από 33 έως 36 και οι Κομμουνιστές ανάμεσα σε 11 και 12 βουλευτές.
Στην προεδρική παράταξη η προσκείμενη στον πρόεδρο Μακρόν συνιστώσα εκτιμάται ότι θα έχει περί τους 100 βουλευτές, ενώ ανάμεσα στους 50 και τους 60 θα είναι οι βουλευτές συμμαχικών κομμάτων.
Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι τα σενάρια που ανοίγονται πια ως πιθανότητες είναι εκείνα:
- του σχηματισμού κυβέρνησης μειοψηφίας από το NFP
- της ακυβερνησίας
- της σύμπηξης ενός νέου πλειοψηφικού κυβερνητικού συνασπισμού (με τη συμμετοχή ποιων;)
- του σχηματισμού μιας κυβέρνησης τεχνοκρατών/προσωπικοτήτων
Ο πρόεδρος Μακρόν θα λάβει τις αποφάσεις του αφού συγκροτηθεί σε σώμα η Εθνοσυνέλευση και μετά την επιστροφή του από τις ΗΠΑ, όπου θα εκπροσωπήσει τη Γαλλία στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ.
Ο πρωθυπουργός Γκαμπριέλ Ατάλ δήλωσε ότι θα υποβάλει την παραίτησή του, αλλά θα προσφέρει τις υπηρεσίες του όσο είναι αναγκαίο.
Ο διορισμός νέου πρωθυπουργού στη Γαλλία είναι αρμοδιότητα του προέδρου – όμως η Εθνοσυνέλευση έχει τη δυνατότητα να τον ρίξει, σε περίπτωση που υιοθετήσει πρόταση μομφής με απόλυτη πλειοψηφία.
Οπως αναφέρει το Γαλλικό Πρακτορείο σε ανάλυσή του για το αποτέλεσμα, επικεντρωμένη αρχικά στον Εμανουέλ Μακρόν, ο Γάλλος πρόεδρος απέφυγε την πανωλεθρία μεν, όμως η συνέχεια αναγγέλλεται περίπλοκη – στο εσωτερικό, στο γαλλικό πολιτικό σκηνικό, καθώς και σε διεθνές επίπεδο.
Σε κάθε περίπτωση, το στρατόπεδο των μακρονιστών, το οποίο διέθετε σχετική πλειοψηφία 250 εδρών στη γαλλική Εθνική Αντιπροσωπεία, υπέστη μείωση της ισχύος του. Κι ο αρχηγός του, ο οποίος απολάμβανε αφότου ανέλαβε την προεδρία το 2017 εξουσία στην πράξη αναμφισβήτητη, απώλεσε την αύρα του. Υπέστη τις συνέπειες της απογοήτευσης, αν όχι της οργής, των ίδιων των πιστών του, αφού αποφάσισε τη διάλυση της Εθνοσυνέλευσης την 9η Ιουνίου κατ’ ουσία μόνος του, μετά την οδυνηρή ήττα της παράταξής του στις ευρωεκλογές. Και πλέον ο «κάθετος» τρόπος που ασκεί την εξουσία επικρίνεται ανοικτά, σημειώνει το AFP.
Ο ίδιος ο πρωθυπουργός του, Γκαμπριέλ Ατάλ, που διεξήγαγε την εκστρατεία και μπορεί να πιστωθεί εν μέρει το αποτέλεσμα, δήλωσε χθες ότι «αυτή τη διάλυση δεν την επέλεξα», πάντως «αρνήθηκα να την υποστώ».
Ο Μακρόν, που θύμιζε λίγο καιρό πριν από την επανεκλογή του το 2022 ότι η Γαλλία δεν έχει «κοινοβουλευτικό σύστημα», θα χρειαστεί στο εξής να λειτουργήσει συνθετικά με πολιτικούς αντιπάλους του, χωρίς τους οποίους δεν θα είναι εφικτή καμιά πλειοψηφία, ούτε καν σχετική.
Παρ’ όλα αυτά, ήταν αισθητή μια κάποια ανακούφιση στο προεδρικό στρατόπεδο. «Η κεντρώα παράταξη είναι ακόμη όντως ζωντανή», εξηγούσαν πηγές στο περιβάλλον του αρχηγού του κράτους, τονίζοντας ταυτόχρονα πως απαιτείται «σύνεση» στην ανάλυση των αποτελεσμάτων.
Αντίθετα με όσα λογάριαζε το Ελιζέ, η γαλλική Αριστερά δεν διχάστηκε, τουλάχιστον όσο πλησίαζαν οι εκλογές, απεναντίας αποδείχθηκε συσπειρωμένη, υπό το λάβαρο του Νέου Λαϊκού Μετώπου.
Ενώ ο Γάλλος πρόεδρος, ο οποίος υποσχόταν να δώσει αγώνα εναντίον των «άκρων» όταν εκλεγόταν το 2017, βλέπει τη δεύτερη και τελευταία πενταετία του να σπιλώνεται από την ιστορική άνοδο της Ακρας Δεξιάς (από 134 έως 152 έδρες).
Θα στραφούν οι μακρονιστές στην Αριστερά, η οποία διεκδικεί εντολή σχηματισμού κυβέρνησης αλλά δεν έπαψε να τους επιτίθεται κατά τη διάρκεια των εκστρατειών ενόψει ευρωεκλογών και του πρώτου γύρου των βουλευτικών εκλογών;
Το προεδρικό στρατόπεδο θα «θέσει προϋποθέσεις σε κάθε συζήτηση» ενόψει του σχηματισμού νέας πλειοψηφίας, προειδοποίησε ο επικεφαλής της Αναγέννησης, ο Στεφάν Σεζουρνέ, επιμένοντας στον λαϊκό χαρακτήρα του κράτους, στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, στην υποστήριξη στην Ουκρανία. Διαμηνύοντας πως «ο Ζαν Λικ Μελανσόν και ορισμένοι από τους συμμάχους δεν θα (μπορέσουν να) κυβερνήσουν τη Γαλλία».
Ο Μελανσόν προκαλεί απέχθεια στους κεντρώους. Η παράταξή του έχει κατηγορηθεί επανειλημμένα από μερίδα του γαλλικού πολιτικού σκηνικού πως φλερτάρει με τον «αντισημιτισμό».
Οι γκολιστές δεξιοί, το κόμμα les Républicains (LR), φάνηκαν να κλείνουν την πόρτα στο ενδεχόμενο συμμαχίας με τους μακρονιστές. «Για εμάς δεν θα υπάρξει ούτε συμμαχία ούτε συμβιβασμός», συνόψισε ο Λοράν Βοκιέ, μορφή της παράταξης.
Οι χθεσινές εκλογές ενδέχεται εξάλλου να αποδυναμώσουν τον αρχηγό του γαλλικού κράτους στη διεθνή σκηνή. Οι επιδόσεις της Ακρας Δεξιάς στον πρώτο γύρο έβαλαν τη Γαλλία κάτω από το φως των προβολέων, με ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να μην κρύβουν την ανησυχία τους, άλλες όμως, όπως αυτή της Ιταλίας υπό την Τζόρτζα Μελόνι, να εκφράζουν το έντονο ενδιαφέρον τους, σε μια Ε.Ε. στην οποία θα προεδρεύει έως τον Δεκέμβριο ο Ούγγρος δεξιός εθνικιστής πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπαν.
Από την πλευρά της, η Μόσχα συνεχάρη ανοικτά την Ακρα Δεξιά μετά τις επιδόσεις της στον πρώτο γύρο.
Μεθαύριο, Τετάρτη, ο Εμανουέλ Μακρόν θα συμμετάσχει στη σύνοδο του NATO στην Ουάσιγκτον έχοντας μαζί του, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, τους απερχόμενους υπουργούς Εξωτερικών και Αμυνας, δηλαδή τους Στεφάν Σεζουρνέ και Σεμπαστιέν Λεκορνού.
«Ο φόβος» ήταν και παραμένει πως η Γαλλία θα είναι «μπλοκαρισμένη, απούσα, αντιπαραγωγική σε πολύ δύσκολη στιγμή διεθνώς», εκτιμούσε την Παρασκευή η Κλαούντια Μαγιόρ του γερμανικού ινστιτούτου διεθνών υποθέσεων και ασφαλείας (SWP) στο Βερολίνο.
«Τι κάνουμε αν κάποιος από τους ηγέτες, ομολογουμένως δύσκολος, δεν είναι πια εκεί ή γίνεται αντιπαραγωγικός;» διερωτήθηκε. «Αν όλα πάνε στραβά, θα βρεθούμε με τον (Ντόναλντ) Τραμπ (στην προεδρία των ΗΠΑ), την Ακρα Δεξιά (κυρίαρχη) στην ανατολική Γερμανία, τον Ορμπαν στην προεδρία της Ε.Ε. και τη Γαλλία σε χάος».
Επεισόδια
Την ίδια ώρα, επεισόδια, κάποια σοβαρά, ξέσπασαν στο περιθώριο συγκεντρώσεων στο Παρίσι και σε άλλες γαλλικές πόλεις.
Στο Παρίσι, χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στην Place de la République, στο κέντρο της πρωτεύουσας, για να γιορτάσουν τη νίκη της συμμαχίας της Αριστεράς.
Σύμφωνα με γαλλικά Μέσα Ενημέρωσης, ορισμένοι από τους συγκεντρωμένους συγκρούστηκαν με αστυνομικούς, οι οποίοι έκαναν χρήση δακρυγόνων, ενώ στήθηκαν επίσης φλεγόμενα οδοφράγματα.
Πολλά καταστήματα και τράπεζες στο κέντρο του Παρισιού είχαν αμπαρώσει τις βιτρίνες και τα παράθυρά τους, καθώς εκφράζονταν ανησυχίες για επεισόδια. Ο υπουργός Εσωτερικών Ζεράλντ Νταρμανέν είχε ανακοινώσει πως θα κινητοποιούνταν κάπου 30.000 αστυνομικοί χθες για να αποφευχθούν επεισόδια, 5.000 στο Παρίσι και σε προάστιά του.
Επεισόδια αναφέρθηκαν επίσης στη Λιλ (βόρεια) ανάμεσα σε ακροαριστερούς συγκεντρωμένους και αστυνομικούς, που έκαναν χρήση δακρυγόνων.
Στη Ρεν (δυτικά), συνελήφθησαν περίπου 25 άνθρωποι σε επέμβαση δυνάμεων επιβολής της τάξης με εξαρτύσεις αντιμετώπισης ταραχών εναντίον συγκεντρωμένων που φώναζαν συνθήματα όπως «οι πάντες μισούν την αστυνομία».
Στη Νάντη, αστυνομικός τραυματίστηκε όταν διαδηλωτές τού έριξαν κοκτέιλ μολότοφ, σύμφωνα με τον Τύπο. Διαδηλωτές εκτόξευσαν πυροτεχνήματα εναντίον των δυνάμεων επιβολής της τάξης, που έκαναν και σε αυτή την περίπτωση χρήση δακρυγόνων.
με πληροφορίες από AFP, Reuters, ΑΠΕ-ΜΠΕ