Διπλωματική και πολιτική κινητικότητα καταγράφεται στο πεδίο της Ουκρανίας. Η χώρα της ανατολικής Ευρώπης ζητά επισήμως ως αντάλλαγμα, για την ολοκλήρωση του αμφιλεγόμενου αγωγού αερίου Nord Stream 2 από την Ρωσική Ομοσπονδία στην Γερμανία μέσω της Βαλτικής, την ταχεία ένταξή της στους κόλπους της βορειοατλαντικής συμμαχίας.
Το αίτημα διατυπώθηκε ανοιχτά από τον πρέσβη της Ουκρανίας στο Βερολίνο. Οι εξελίξεις στο Αφγανιστάν και ο τρόπος με τον οποίο αποχώρησε η δύση από την πολύπαθη χώρα της Ασίας προφανώς κινητοποίησαν τα έτσι κι’ αλλιώς ευαίσθητα Ουκρανικά αντανακλαστικά δεδομένου ότι οι διπλωματικές σχέσεις με την γείτονα βρίσκονται στην βαθιά κατάψυξη εδώ και καιρό.
Συνέντευξη του Ουκρανού Πρέσβη σε γερμανική εφημερίδα
«Η Ουκρανία δεν χρειάζεται διαβεβαιώσεις, αλλά συγκεκριμένες, δεσμευτικές εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ και τη Γερμανία, ιδανικά στο πλαίσιο της ταχείας ένταξής της στο ΝΑΤΟ. Αυτήν ακριβώς την στιγμή, μετά την αποχώρηση της Δύσης από το Αφγανιστάν, χρειάζεται νέο θάρρος στην Ουάσινγκτον, στο Βερολίνο και τις Βρυξέλλες για να ενσωματώσουν την Ουκρανία στη Βορειοατλαντική Αμυντική Συμμαχία το συντομότερο δυνατό», δήλωσε εμφαντικά ο Ουκρανός πρέσβης στη Γερμανία, Άντριι Μέλνικ, σε συνέντευξή του η οποία δημοσιεύθηκε σε γερμανική εφημερίδα.
Το Βερολίνο προς το παρόν σιωπά και εμμένει προσηλωμένο στην αποπεράτωση του Nord Stream 2. Ωστόσο και εντός της Γερμανίας υπάρχουν σκεπτικιστές και αντιδράσεις επί του θέματος. Μια μερίδα Γερμανών διεθνολόγων μάλιστα κάνει λόγο ότι η Αγγέλα Μέρκελ φορτώνει ένα μεγάλο πρόβλημα στις πλάτες του διαδόχου της. Επιπροσθέτως και σε ευρωπαϊκό η σπουδή της Καγκελαρίου στην προώθηση ενός έργου που διχάζει και το ευρωκοινοβούλιο πιθανολογείται ισχυρά ότι ενδέχεται να εντείνει την, εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καχυποψία απέναντι στην Γερμανική διπλωματία. Ζήτημα το οποίο θα πρέπει και αυτό να επιλύσει επαρκώς ο διάδοχος της.
Συνάντηση Μπάιντεν – Ζελένσκι
Την διπλωματική θέση της Ουκρανίας για το πολυσυζητημένο θέμα ξεκαθάρισε, ο Ουκρανός Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι σε συνάντηση που είχε με τον Αμερικανό Πρόεδρο Τζό Μπαίντεν στον Λευκό Οίκο. «Ήρθαμε εδώ προσφέροντας την μεταρρύθμιση της Ουκρανίας. Αποκαλούμε το πρόγραμμά μας μεταρρυθμιστικό και θα θέλαμε να συζητήσουμε τον ρόλο που οι Ηνωμένες Πολιτείες θα θελήσουν να διαδραματίσουν σε αυτόν τον μετασχηματισμό και την οικονομική αναγέννηση της χώρας μας», ανέφερε μεταξύ άλλων ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι καταλήγοντας ότι πρέπει να καταστεί σαφέστερος ο οδικός χάρτης ένταξης της χώρας στην οικογένεια του ΝΑΤΟ.
«Οι ΗΠΑ παραμένουν σθεναρά δεσμευμένες στην κυριαρχία της Ουκρανίας, στην εδαφική της ακεραιότητα έχοντας να αντιμετωπίσει την ρωσική επιθετικότητα, όπως και στηρίζουμε τις ευρωατλαντικές φιλοδοξίες της Ουκρανίας. Επιβεβαιώνουμε την στρατηγική συνεργασία ανάμεσα στα έθνη μας και δημιουργούμε ένα νέο στρατηγικό πλαίσιο κι ένα νέο πακέτο ασφαλείας ύψους 60 εκατομμυρίων δολαρίων», υποστήριξε ο Τζο Μπάιντεν επιχειρώντας να κατευνάσει τις ουκρανικές ανησυχίες. (info: emea)
Τα πολιτικά αδιέξοδα του Ουκρανού Προέδρου
Ο Ουκρανός Πρόεδρος Β. Ζελένσκι κατέβηκε στις εκλογές ως ‘Ο Υπηρέτης του Λαού (ουκρανικά: Слуга народу – το κόμμα με το οποίο εκλέχθηκε που δημιουργήθηκε το Μάρτιο του 2018, από ανθρώπους της τηλεοπτικής εταιρίας παραγωγής Κβαρτάλ 95 που δημιούργησε την τηλεοπτική σειρά με το ίδιο όνομα) και κέρδισε τον προκάτοχό του Πέτρο Ποροσένκο με το συντριπτικό ποσοστό του 73,2% των ψήφων στον δεύτερο γύρο, το 2019.
Έκτοτε, προσπάθησε να κάνει μια σειρά από πολιτικές κινήσεις που όπως φαίνεται και όπως ο ίδιος δηλώνει, έχουν στόχο να βγάλουν την Ουκρανία από την θέση του ‘ασθενή’ γείτονα της Ρωσικής Ομοσπονδίας, να την εντάξει στην Ευρωπαϊκή οικογένεια και να κερδίσει όσο το δυνατόν περισσότερο την εύνοια των ΗΠΑ –προσδοκώντας κέρδη με διάφορες συμφωνίες.
Ο Β.Ζελένσκι, όντας μη πολιτικό ον απλά προσπαθεί να κερδίσει χρόνο όσο βρίσκεται στην εξουσία της χώρας του και αναλώνεται σε κινήσεις μεγαλοϊδεατισμού, επιχειρώντας να πείσει τους πολίτες ότι έχει ‘σχέδιο’ να βγάλει την Ουκρανία από την αφάνεια και να την κάνει να έχει πολιτικό ρόλο και λόγο στο ευρωπαϊκό, βαλκανικό και διεθνές γίγνεσθαι.
Είναι όμως έτσι, ή απλά είναι κινήσεις για εσωτερική κατανάλωση; Από τη μία οι Ευρωπαίοι, προτιμούν να προσποιούνται ότι θα τον στηρίξουν (προσπαθώντας να αποφύγουν όσο μπορούν τις συμμαχίες με την Ρωσία) και από την άλλη, η πλευρά των ΗΠΑ και των συν αυτώ δυνάμεων, απλά τον ανέχεται. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, θεωρείται αδύνατη για τα επόμενα χρόνια και το ‘χαρτί’ του αγωγού αερίου Nord Stream 2, δεν φαίνεται να ανησυχεί ιδιαίτερα κανέναν.
Συνεπώς, ο Ουκρανός Πρόεδρος θα πρέπει να σκεφτεί μέχρι πού θα τον οδηγήσουν τα πολιτικά του αδιέξοδα: δεν έχει πολύ χρόνο μέχρι τις επόμενες εκλογές, δεν λειτουργεί ως πολιτικό ον, δεν κάνει σαφείς και αποφασιστικές κινήσεις, παρά μόνον αναλώνεται στις δημόσιες σχέσεις και στις φωτογραφίες με τους μεγάλους ηγέτες, στην απέλπιδα προσπάθειά του να αποφύγει τον μεγάλο γείτονα που δεν είναι άλλος από τον ισχυρότατο Ρώσο Πρόεδρο (και συνονόματό του) Βλαντίμιρ Πούτιν.
Με ένα δημοσήφισμα, θα μπορούσε να αποφύγει το κόστος για την κατάσταση στην Ουκρανική Εκκλησία;
Εκ παραλλήλου, η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί μέσα στους κόλπους του χριστιανικού ορθόδοξου ποιμνίου στην Ουκρανία μετά την υπογραφή του Τόμου της Αυτοκεφαλίας από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο προς τους σχηματικούς, δεν λέει να κοπάσει.
Εδώ και πάνω από δύο χρόνια, ο διχασμός στο ποίμνιο της Ουκρανίας έχει τραγικά αποτελέσματα με αρπαγές και καταλήψεις ναών, ξυλοδαρμούς κληρικών και λαϊκών, εκφοβισμούς και συνεχείς απειλές και επιθέσεις από οργανωμένες ομάδες που χρησιμοποιούν ένοπλη βία.
Όλα αυτά, ΔΕΝ αποτελούν μόνον εκκλησιαστικό ζήτημα. Το ζήτημα είναι πρωτίστως πολιτικό με κοινωνικές και οικονομικές διαστάσεις.
Ο ίδιος ο Ουκρανός Πρόεδρος, παρά το γεγονός πως όταν ανέλαβε τα καθήκοντά του, θέλησε να δείξει σημάδια καλής θέλησης με στόχο να γεφυρώσει τις διαφορές, στην πορεία φάνηκε να αποστασιοποιείται. Πρόσφατα δέχτηκε στο Κίεβο και τον πρωτεργάτη της δημιουργηθείσας κατάστασης του διχασμού, Πατριάρχη Βαρθολομαίο τον οποίο και… ευχαρίστησε για όσα έπραξε –νομιμοποιώντας ουσιαστικά, από την πλευρά της πολιτικής ηγεσίας της χώρας, όλα τα αίσχη που δημιούργησε μεταξύ των πιστών, η υπογραφή του Τόμου!
Εάν ο Β.Ζελένσκι μπορούσε να λειτουργήσει ως πολιτικό ον θα έδινε μία άλλη ώθηση στο ζήτημα προσφεύγοντας σε ένα Δημοψήφισμα για το εκκλησιαστικό ζήτημα. Με αυτό τον τρόπο, ο ίδιος θα κέρδιζε ό,τι έχει χάσει μέχρι σήμερα από τις πολιτικές παλινωδίες και τους χειρισμούς του, δεν θα σήκωνε το βάρος της πολιτικής ευθύνης και του κόστους που θα μεταφραστεί με μαθηματική ακρίβεια στην κάλπη και φυσικά, θα είχε μεγαλύτερη άνεση να απευθυνθεί σε όλους τους πολίτες της χώρας του*.
Φυσικά, ένα τέτοιο δημοψήφισμα θα είχε άλλο κόστος: τις σχέσεις της Ουκρανικής Προεδρίας με το Φανάρι και κατ’ επέκταση με τις ΗΠΑ αφού έχουν βάλει το ‘μακρύ χέρι’ τους σε αυτή την υπόθεση και βέβαια, την πανωλεθρία του ιδίου του Πατριάρχη, αφού δεν θα τον επιβεβαίωναν τα αποτελέσματα!
Σε κάθε περίπτωση, οι επόμενες εκλογές δεν θα είναι εύκολες για τον νυν Ουκρανό Πρόεδρο. Και το εκκλησιαστικό ζήτημα θα είναι μια δυναμική παράμετρος, που ίσως του στοιχίσει πολύ περισσότερο από όσο θα μπορούσε να φανταστεί –συν τις προσπάθειες για απομάκρυνση των ‘ολιγαρχών’ από οποιεσδήποτε αποφάσεις κρατικής σημασίας.**
Πέγκυ Ντόκου
*Θυμίζουμε ότι πρόσφατα, 350.000 πιστοί της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας κατέκλυσαν τους δρόμους του Κιέβου εν αντιθέσει με τους ελάχιστους που πήγαν να υποδεχτούν τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο…
**Οι ολιγάρχες της Ουκρανίας κάποτε κατάφεραν να ιδιωτικοποιήσουν το ουκρανικό κοινοβουλευτικό σύστημα εξαγοράζοντας πολιτικά κόμματα και τηλεοπτικά κανάλια. Τώρα ο πρόεδρος γεμίζει αυτό το σύστημα με το δικό του “περιεχόμενο”: η βουλή και η κυβέρνηση απλώς εφαρμόζουν τη βούληση του προέδρου, και οι μεγάλες επιχειρήσεις πρέπει να το αποδεχτούν ή ρισκάρουν με μερική απολιγαρχοποίηση, που θα δώσει τη θέση της σε μια πιο σκληρή διαδικασία. Όλα αυτά φυσικά, απέχουν από τα ιδανικά μιας συνταγματικής κυβέρνησης ασφαλώς, αλλά συμβαδίζουν απόλυτα με την πραγματικότητα στην ίδια την Ουκρανία. (info: carnegie)