Αντώνης Σαμαράς στο ΒΗΜΑ: «Υπάρχει αληθινό πολιτικό κενό»

Την ύπαρξη πολιτικού κενού, το οποίο «πρέπει να σκεφθούμε όλοι πώς θα καλυφθεί», υπογραμμίζει ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς σε συνέντευξη που παραχώρησε στο «Βήμα». Εξαπολύοντας σφοδρή κριτική προς την κυβέρνηση τόσο για την εξωτερική πολιτική, κάνοντας λόγο για «κατευνασμό που ονομάζεται κινητικότητα», όσο και για τα θέματα της εσωτερικής πολιτικής επικαιρότητας.

Στηλιτεύει τους χειρισμούς της στην υπόθεση του σκανδάλου του ΟΠΕΚΕΠΕ, υποστηρίζοντας ότι «ακυρώνει τη θεσμική ομαλότητα της Μεταπολίτευσης» και «βρίσκεται στο επίκεντρο όλο και περισσότερων σκανδάλων», ενώ σχολιάζοντας τα όσα έγιναν την περασμένη εβδομάδα στη Βουλή κάνει λόγο «για προσβολή και απρέπεια έναντι των βουλευτών της ΝΔ και της Βουλής συνολικά».

Ιδιαίτερα επικριτικός για τον νυν Πρωθυπουργό, ο κ. Σαμαράς κατηγορεί τον Κυριάκο Μητσοτάκη ότι μετατρέπει τη ΝΔ «από κόμμα αρχών σε κόμμα ιδιοκτήτη», υποστηρίζοντας ότι μέσα σε δύο χρόνια έχει χάσει τους μισούς ψηφοφόρους της. Αποφαίνεται μάλιστα ότι η κυβερνητική παράταξη «έχει υποστεί μετάλλαξη», καθώς όπως λέει χαρακτηριστικά: «”Παραγγέλνεις” ΝΔ και σου έρχεται στο “πιάτο” Ποτάμι, σημιτικό ΠαΣοΚ και “ολίγη από ΝΔ”». Επισημαίνοντας, εξάλλου, τη δοκιμασία στην οποία βρίσκονται τόσο η μεσαία τάξη όσο και τα χαμηλότερα στρώματα λόγω της ακρίβειας, τονίζει ότι «η οικονομία χρειάζεται νέο σχεδιασμό με το κράτος παρόν σε αρκετούς τομείς».

«Πολιτικά θρασείς Μητσοτάκης και Γεραπετρίτης»

Κύριε πρόεδρε, έχουν περάσει οκτώ μήνες από τη συνέντευξη που είχατε δώσει στο «Βήμα» και στον συνάδελφό μου Νίκο Χσαπόπουλο, η οποία και προκάλεσε τη διαγραφή σας από τη ΝΔ. Είχατε ασκήσει τότε έντονη κριτική στην κυβέρνηση για την εξωτερική πολιτική. Πρόσφατα ο Πρωθυπουργός απάντησε εμμέσως στην κριτική σας, όπως και του Κώστα Καραμανλή. Τι θα λέγατε σήμερα;

«Οτι ανησυχώ ακόμη πιο πολύ! Κοιτάξτε, σήμερα η συντριπτική πλειοψηφία διεθνολόγων, αναλυτών, έγκριτων δημοσιογράφων, ακόμη και σε φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ, ασκεί δριμεία κριτική στην εξωτερική μας πολιτική. Ο,τι λέμε κατά καιρούς τόσο ο Κώστας Καραμανλής όσο και εγώ, όλες οι ανησυχίες, οι αγωνίες και οι επισημάνσεις μας έχουν υιοθετηθεί σχεδόν πλήρως. Σε τέτοιες περιπτώσεις η κοινή πολιτική λογική θα επέβαλλε τουλάχιστον έναν σκεπτικισμό.

Θα περίμενε δηλαδή ο κάθε σώφρων πολίτης ότι ο Πρωθυπουργός θα αναρωτιόταν: “Μήπως κάνω κάτι λάθος; Μήπως όσα μου λένε όλοι οι άλλοι έχουν βάση;”. Αντί αυτού είδαμε τον Πρωθυπουργό στην πρόσφατη συνέντευξή του αλλά και τον κ. Γεραπετρίτη αμέσως μετά όχι μόνο αμετανόητους και “αλάνθαστους”, όχι μόνο αλαζόνες, αλλά και πολιτικά θρασείς».

Σήμερα, λοιπόν, καταλογίζετε «αλαζονεία» και «πολιτικό θράσος» στον Πρωθυπουργό και τον υπουργό Εξωτερικών. Πώς θα στοιχειοθετούσατε αυτούς τους χαρακτηρισμούς;

«Οταν με όλα αυτά που συμβαίνουν τριγύρω μας η δική σου θέση είναι ότι… φταίνε οι πρώην πρωθυπουργοί και πρόεδροι της δικής σου παράταξης, με συγχωρείτε, αυτή είναι μια στάση επιεικώς απαράδεκτη! Σου φταίει ο Βαληνάκης για τα τουρκολιβυκά μνημόνια, την επιβολή νέων τετελεσμένων από την Τουρκία έξω από την Κάσο, τα επανειλημμένα χαστούκια κατά της Ελλάδας από την Τουρκία, από τη Λιβύη, από την Αλβανία, από τα Σκόπια, από την Αίγυπτο, και από το Ισραήλ ακόμα; Σου φταίνε οι πρώην πρωθυπουργοί για τους θερμούς χαριεντισμούς τού – κατά δήλωσή του – “φιλέλληνα” Γεραπετρίτη με τον Τατάρ του ψευδοκράτους; Κι ακόμη, τι είναι αυτά που λες; “Δεν θυμάσαι”, ισχυρίζεσαι, πρωτοβουλίες στην εξωτερική μας πολιτική στο παρελθόν;

Να σου “θυμίσω” εγώ λοιπόν ποιοι αντιστάθηκαν στο Σχέδιο Ανάν από κοινού με τον Τάσσο Παπαδόπουλο, ποιοι έκαναν το Βουκουρέστι, ποιοι προώθησαν τις τριμερείς με Κύπρο – Αίγυπτο και Κύπρο – Ισραήλ, ποιοι προσκάλεσαν και έφεραν αμερικανικές εταιρείες για εξορύξεις σε οικόπεδα που άπτονται της ΑΟΖ και τόσα άλλα; Ο Καραμανλής και ο Σαμαράς μήπως; Για να μιλήσω για εμένα, καλό είναι να μην επιχειρεί συγκρίσεις…

Γιατί στην πτωχευμένη Ελλάδα που παρέλαβα, δίχως ευρώ τσακιστό, την αξιοπρέπεια της πατρίδας την κράτησα στο ακέραιο! Υπεύθυνα και χωρίς υποχωρήσεις. Αντί λοιπόν ο σημερινός Πρωθυπουργός να προτάξει το εθνικό συμφέρον, αντί να προβληματιστεί, επέλεξε το να συνεχίσει την επιχείρηση μετατροπής της Νέας Δημοκρατίας από κόμμα αρχών σε κόμμα ιδιοκτήτη. Κρίμα για τη χώρα αλλά και για την παράταξη».

«Την Τουρκία με την “κινητικότητα” την ξεπλένουμε διεθνώς»

Δεν αναγνωρίζετε τίποτε θετικό στην ασκούμενη εξωτερική πολιτική;

«Τίποτε απολύτως! Το μόνο “επιχείρημα” που επικαλέστηκαν είναι το περί υποτιθέμενης “κινητικότητας”. Δηλαδή παλιά υπήρχε δήθεν “ακινησία” στα εθνικά θέματα, ενώ τώρα υπάρχει, λέει, “κινητικότητα”. Είναι “κινητικότητα” όταν ο Γεραπετρίτης θυμήθηκε τον Χαφτάρ, αφού ο Λίβυος προσέγγισε τις τουρκικές θέσεις; Τόσο καιρό τι έκανε η χώρα μας;

Οταν ο Ερντογάν δηλώνει ότι η κατεχόμενη Κύπρος θα είναι παντοτινή ιδιοκτησία της Τουρκίας λίγες ώρες μετά τη συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν. Τι συζητάει επιτέλους με τον Φιντάν; Οταν η Αίγυπτος μας προκαλεί με τη Μονή Σινά; Οταν απουσιάζουμε παντελώς από τη Συρία; Τώρα που συζητιέται στο παρασκήνιο ο ρόλος Κούρδων και Δρούζων. Οταν ακόμα περιμένουν το Ισραήλ και η Κύπρος την Ελλάδα να ενδυναμώσει τη συνεργασία τη λεγόμενη “3+1”, που συμπεριλαμβάνει τις ΗΠΑ. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Οταν, όταν, όταν… Τι να πρωτοθυμηθούμε από την “κινητικότητα” της κυβέρνησης;

Είμαι εξαιρετικά πιο ανήσυχος. Ο Πρωθυπουργός δήλωσε με στόμφο ότι η Ελλάδα δεν συζητεί με την Τουρκία για την εθνική της κυριαρχία. Δηλαδή τα 6 μίλια! Αυτό έλειπε να συζητούσε δηλαδή πρωθυπουργός για την… εθνική κυριαρχία. Με τα κυριαρχικά όμως δικαιώματα, δηλαδή μετά τα 6 μίλια, τι γίνεται; Την Τουρκία με την “κινητικότητα” την ξεπλένουμε διεθνώς.

Αρετή στην εξωτερική πολιτική είναι η αξιοπιστία έναντι φίλων και εχθρών, η οικοδόμηση συντελεστών ισχύος, η εξουδετέρωση προκλήσεων, η εκμετάλλευση ευκαιριών και η δημιουργία συμμαχιών κατά κοινού εχθρού. Οχι ο κατευνασμός που ονομάζεται “κινητικότητα”! Με δυο λόγια, με τον κατευνασμό θα καταφέρεις τελικά το ακριβώς αντίθετο από εκείνο που θέλεις. Διότι όλοι σε θεωρούν αδύνατο, και ενώ εσύ ονειρεύεσαι “ήρεμα νερά” θα έχεις μόνιμες φουρτούνες».

Τι εννοείτε όταν λέτε ότι «ξεπλένουμε την Τουρκία»;

«Εννοώ πως όταν έχεις ανοιχτά προβλήματα με μια γειτονική χώρα, δεν μπορείς να διακηρύσσεις τη “φιλία” σου μαζί της! Οταν μια χώρα σε απειλεί ανοιχτά με πόλεμο – αυτό σημαίνει casus belli, πράγμα που απαγορεύει και η Χάρτα του ΟΗΕ –, δεν μπορείς, πριν λύσεις τα προβλήματα αυτά, να διακηρύσσεις τη φιλία σου μαζί της. Γιατί είναι σαν να λες προς όλους τους τρίτους ότι τα προβλήματά μας δεν είναι σοβαρά, είμαστε φίλοι και θα τα λύσουμε.

Οπότε κανείς δεν δίνει σημασία στις κλιμακούμενες προκλήσεις της άλλης πλευράς. Δηλαδή μένεις μόνος σου! Με τον “φίλο” σου που σε απειλεί και κλιμακώνει συνεχώς. Πώς να πάμε να πούμε στους εταίρους μας “μην πουλάτε Eurofighters στην Τουρκία” όταν έχουμε διακηρύξει ότι είναι “φίλη μας” η Τουρκία; Πώς να πάμε να πούμε στη Γαλλία “μην πουλάς πυραύλους Meteor στην Τουρκία” όταν έχουμε διακηρύξει ότι είναι “φίλη” μας; Θα μας πούνε από την πλευρά τους, αφού είναι “φίλη” σας η Τουρκία, τι πρόβλημα έχετε να την εξοπλίσουμε;

Ξεπλένουμε την Τουρκία σημαίνει απενοχοποιούμε την Τουρκία για όσα εξακολουθεί να κάνει σε βάρος μας. Ετσι χάνουμε υποστηρικτές – και κυρίως χάνουμε συμμάχους από χώρες που έχουν και αυτές πρόβλημα με την Τουρκία».

«Οσα συνέβησαν στη Βουλή εκθέτουν την παράταξή μας»

Να πάμε λίγο στην εσωτερική επικαιρότητα. Εχουμε ένα σκάνδαλο, του ΟΠΕΚΕΠΕ, αλλά και μια ψηφοφορία που προκάλεσε πολλές αντιδράσεις. Πώς τοποθετείστε;

«Οσα συνέβησαν στη Βουλή εκθέτουν την παράταξή μας. Η οποία πάντοτε λειτουργούσε με σεβασμό στους θεσμούς. Αυτά που έγιναν τα ξημερώματα της Πέμπτης ήταν πρωτοφανής προσβολή και απρέπεια έναντι των βουλευτών της ΝΔ αλλά και της Βουλής συνολικά. Προχώρησαν σε πρωτόγνωρες μεθοδεύσεις, “μαγείρεψαν” καταστάσεις που προκαλούν βαθιά απογοήτευση! Πολύ φοβάμαι ότι αυτή η κυβέρνηση λίγο-λίγο ακυρώνει τη θεσμική ομαλότητα της Μεταπολίτευσης.

Τώρα, επί της ουσίας. Πάντα υπήρχαν προβλήματα με τις κοινοτικές επιδοτήσεις στον πρωτογενή τομέα. Και όχι μόνο στην Ελλάδα. Αλλά παλιές παθογένειες δεν εξηγούν αυτά που αποκαλύφθηκαν τώρα. Εδώ μοιάζει να πέρασαν σε… άλλη πίστα! Τέτοιες καταστάσεις, αυτά τα κυκλώματα που υπάρχουν στη δικογραφία, εκθέτουν την Ελλάδα και τους τίμιους αγρότες και κτηνοτρόφους, οι οποίοι δεν πήραν τους πόρους που τους αναλογούσαν επειδή τα χρήματα διοχετεύτηκαν ακόμα και σε ύποπτα κυκλώματα. Απαιτείται ένας νέος σύγχρονος κρατικός φορέας που θα διανέμει με διαφάνεια τους ευρωπαϊκούς πόρους και ταυτόχρονα θα καθοδηγεί τον αγροτικό κόσμο στην παραγωγή προϊόντων με προστιθέμενη κυρίως εξαγωγική αξία».

Μπαίνει κανείς στον πειρασμό να σας θυμίσει ότι η ΝΔ είναι ένα κόμμα του οποίου υπήρξατε αρχηγός και πρωθυπουργός…

«Και ακριβώς γι’ αυτό με στενοχωρεί ακόμα περισσότερο: Γιατί τώρα, πέραν όλων των άλλων, μοιάζει να βρίσκεται στο επίκεντρο όλο και περισσότερων σκανδάλων. Η ΝΔ έχει υποστεί μετάλλαξη. Εχει μετατραπεί σε κάτι εντελώς διαφορετικό. Να σας το πω λαϊκά: “Παραγγέλνεις” ΝΔ και σου έρχεται στο “πιάτο” Ποτάμι, σημιτικό ΠαΣοΚ και “ολίγη από ΝΔ”! Και γι’ αυτό προκαλεί απογοήτευση σε μεγάλη μάζα στελεχών και ψηφοφόρων της.

Ηδη απ’ ό,τι δείχνουν τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών – αλλά και οι πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις – την έχουν εγκαταλείψει τουλάχιστον οι μισοί ψηφοφόροι της μέχρι πριν από δύο χρόνια! Και από αυτούς που περιμένουν πολλοί την επιλέγουν ακόμα με εμφανή δυσφορία. Αρα μάλλον δεν εκπροσωπεί πλέον πολύ μεγάλο κομμάτι της παράταξης».

«Ο Πρωθυπουργός οφείλει κάποια στιγμή να αναλάβει τις ευθύνες των αποφάσεών του»

Ο Πρωθυπουργός είπε ότι «πολύ λυπάται που βρίσκεστε εκτός ΝΔ, αλλά δεν φταίει αυτός».

«Λέτε να “μη γνώριζε”; Οπως “δεν γνώριζε” απολύτως τίποτα σε όλα τα θέματα, από τα Τέμπη μέχρι και τον ΟΠΕΚΕΠΕ; Οπως εξάλλου δεν γνώριζε και πόσα είναι τα φύλα των ανθρώπων, στην αρχή νόμιζε ότι ήταν 62, αλλά μετά έμαθε ότι τελικά είναι… 2! Για να σοβαρευτούμε, ο Πρωθυπουργός οφείλει κάποια στιγμή να αναλάβει τις ευθύνες των αποφάσεών του σε όλα τα θέματα.

Αποφάσισε τη διαγραφή μου. Ηταν η πρώτη φορά που η ΝΔ διέγραψε έναν πρώην πρωθυπουργό και πρόεδρό της. Το έκανε συνειδητά, το είχε προαποφασίσει. Οπως συνειδητά επιτίθεται στην πολιτική μου αλλά και στα πεπραγμένα της κυβέρνησης του Κώστα Καραμανλή. Βεβαίως, βουλευτής ήταν όλα αυτά τα χρόνια. Και εγώ τον έκανα και υπουργό. Δεν θυμάμαι ποτέ να είχε εκφράσει αντιρρήσεις. Εκτός από μία φορά, στην ψήφο για Πρόεδρο της Δημοκρατίας, όπου ήταν ο μόνος από το κόμμα που είχε καταψηφίσει τον Παυλόπουλο. Το σεβάστηκα. Δεν τον διέγραψα.

Προφανώς και δεν “λυπάται” λοιπόν. Αντίθετα, εγώ λυπάμαι. Ειλικρινώς. Οχι, ασφαλώς, για τη “διαγραφή” μου. Διότι η ιστορία, η προσφορά και η παρουσία του καθενός μας δεν διαγράφονται. Λυπάμαι όμως για το ότι δεν έχει συνειδητοποιήσει το πού οδηγεί την παράταξή μας. Λυπάμαι που δεν σέβεται τους εκατοντάδες χιλιάδες Νεοδημοκράτες και τους αγώνες τους. Λυπάμαι γιατί έχει την αντίληψη ιδιοκτήτη και όχι προέδρου. Δεν τον “λυπάμαι”, την παράταξή μας λυπάμαι».

Πρόσφατα πάντως είδαμε μια δημόσια έκκληση με τη μορφή διακήρυξης από 91 πρόσωπα προς εσάς και τον Κώστα Καραμανλή να «αναλάβετε πρωτοβουλία». Σας εκφράζει η κίνηση αυτή;

«Η “Διακήρυξη των 91”, που όπως έχω πληροφορηθεί υπογράφεται πια από χιλιάδες επώνυμους πολίτες, δεν κατονομάζει εμένα ή τον Κώστα Καραμανλή. Το σημαντικό σε αυτή είναι ότι συνυπάρχουν προσωπικότητες από όλον τον πολιτικό κόσμο. Που τους ενώνει η αγάπη για την πατρίδα. Αποδεικνύοντας ότι ο πατριωτισμός ενώνει, δεν διχάζει. Και είναι πολύ ελπιδοφόρο ότι πνευματικοί άνθρωποι διατύπωσαν δημόσια και θαρρετά τη γνώμη τους.

Τη διάβασα με προσοχή και πρέπει να σας πω ότι συμφωνώ σχεδόν σε όλα στις διαπιστώσεις τους. Πράγματι εντοπίζουν αληθινό πρόβλημα, αληθινό πολιτικό κενό, και προτείνουν σαφείς κατευθύνσεις για το πώς να καλυφθεί. Από εκεί και ύστερα πρέπει όλοι να σκεφτούμε σοβαρά τι πρέπει να γίνει».

Να σας ρωτήσω ευθέως λοιπόν. Θα ιδρύσετε κόμμα, όπως πολλοί προεξοφλούν;

«Για την ώρα δεν έχω κάτι άλλο να σας πω».

«Η οικονομία χρειάζεται νέο σχεδιασμό»

Να πάμε, κλείνοντας, στην οικονομία. Πώς σχολιάζετε τη συμφωνία-πλαίσιο ΗΠΑ – ΕΕ που υπέγραψαν πριν από λίγες μέρες ο Ντόναλντ Τραμπ με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν;

«Η Ευρώπη απέφυγε τα χειρότερα, γιατί απειλούνταν διπλάσιοι δασμοί στα ευρωπαϊκά προϊόντα από τις ΗΠΑ. Από την άλλη πλευρά, η Ευρώπη βρέθηκε να υποχωρεί και να αναδιπλώνεται. Γλίτωσε τα χειρότερα, αλλά ο συμβιβασμός ήταν επώδυνος για την Ευρώπη: και στους δασμούς – που αποδείχθηκαν μικρότεροι απ’ ό,τι φοβόταν αλλά υψηλότεροι απ’ ό,τι μέχρι τώρα – και στην υποχρέωσή της να αγοράζει ενέργεια από τις ΗΠΑ και να επενδύει στις ΗΠΑ όλα τα επόμενα χρόνια. Νομίζω, αποφεύχθηκε για την ώρα μεγαλύτερο ρήγμα στις διατλαντικές σχέσεις, αλλά για την Ευρώπη η αναδίπλωση ήταν οδυνηρή. Που πιθανόν να έχει πολιτικές συνέπειες μέσα στην Ευρώπη».

Πιστεύετε ότι θα υπάρχουν οικονομικές επιπτώσεις και για την Ελλάδα; Δεδομένης και της ακρίβειας που επιμένει.

«Κοιτάξτε, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα έχουμε επιπτώσεις, για τις οποίες πρέπει να προετοιμαστούμε και να δράσουμε. Αλλά πώς μπορεί να δράσει η χώρα μας σε σχέση με τις ΗΠΑ όταν δεν υπάρχει δίαυλος επικοινωνίας έτσι όπως τα έκανε ο Πρωθυπουργός; Η ακρίβεια στην Ευρώπη, και πρωτίστως στην Ελλάδα, όπως έχω τονίσει δεκάδες φορές, είναι αποτέλεσμα της ανόητης και αδιανόητης πολιτικής στην ενέργεια.

Η βάση όλων, της παραγωγής, της μεταφοράς των προϊόντων, της κατανάλωσης, της διαμόρφωσης των τιμών, είναι το κόστος της ενέργειας. Η σημερινή ακρίβεια δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί εάν δεν αλλάξει πλήρως η ενεργειακή πολιτική, συμπεριλαμβανομένου του “χρηματιστηρίου ενέργειας”. Το λέω ξεκάθαρα στους έλληνες πολίτες: να μην έχουν ψευδαισθήσεις, δεν θα πέσουν οι τιμές εάν συνεχιστεί αυτή η ενεργειακή πολιτική. Πολύ απλά, δεν γίνεται! Μόνο η ριζική αλλαγή, ένα άλλο μείγμα, θα έχει αποτελέσματα χειροπιαστά. Και δεν θα πέσουν οι τιμές εάν δεν υπάρξει και μείωση του ΦΠΑ σε βασικά προϊόντα, όπως ορίζει εξάλλου η Κοινοτική Οδηγία που η Ελλάδα δεν εφαρμόζει.

Δεν μπορούν να επιβιώσουν οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις με τέτοιο κόστος. Οταν μάλιστα είναι αφύσικα μεγάλο και το τραπεζικό κόστος. Σήμερα είναι πολλοί οι πολίτες που δεν τα φέρνουν βόλτα. Πάρα πολλοί! Ολη η μεσαία τάξη δοκιμάζεται. Πολύ περισσότερο που τα λεφτά που μας δίνει η Ευρώπη δεν φθάνουν στους μικρομεσαίους επιχειρηματίες. Δεν συζητώ καν για τη χαμηλότερη τάξη, υποφέρει!