Τι έχουν να πουν οι δήμαρχοι των νησιών μας για την λειψυδρία, πώς την αντιμετωπίζουν και τι ζητούν από το κράτος.
ΓΡΑΦΕΙ Η ΕΙΡΗΝΗ ΧΑΛΚΙΤΗ
Ο κίνδυνος της λειψυδρίας στα ελληνικά νησιά λόγω της αυξανόμενης προσέλευσης τουριστών, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες αλλά και λόγω των μειωμένων κατά πολύ βροχοπτώσεων φέτος, φέρνουν και πάλι στο προσκήνιο το σοβαρό πρόβλημα της Λειψυδρίας, κυρίως στις νησιωτικές και κατεξοχήν τουριστικές περιοχές της χώρας μας, όπου η υπερβολικά μεγάλη επισκεψιμότητα προκαλεί μεγάλη πίεση στους υδάτινους πόρους.
Επιπλέον οι μειωμένες, κατά πολύ τους φετινούς χειμερινούς και φθινοπωρινούς μήνες, βροχοπτώσεις σε όλη την Ελλάδα επιδεινώνουν το πρόβλημα. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον μετεωρολόγο, Μιχάλη Σιούτα, «η Ελλάδα είχε ξηρό χειμώνα και φθινόπωρο, με μείωση βροχοπτώσεων κατά 50% έως και 75% σε σχέση με τις φυσιολογικές για την εποχή τιμές, με βάση το κλίμα της χώρας μας. Το ποσοστό αυτό άγγιξε το 75% στις Κυκλάδες και την Κρήτη. Οι καταιγίδες, με τη μεγάλη τους ραγδαιότητα δεν βοηθούν, καθώς το νερό δεν προλαβαίνει να απορροφηθεί και να φτάσει στους υπόγειους ταμιευτήρες», σημειώνει ο κ. Σιούτας.
Το πρόβλημα μάλιστα καθώς και οι λύσεις που υπάρχουν για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων αποτέλεσαν τους βασικούς άξονες του 3ου Διεθνούς Φόρουμ για το Νερό που πραγματοποιήθηκε στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών 16 και 17 Μαΐου 2024 και οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η λειψυδρία αποτελεί το βασικότερο ζήτημα που καλείται ο πλανήτης να διαχειριστεί.
Θέλοντας να δούμε το μέγεθος του προβλήματος στην πράξη, επικοινωνήσαμε με δήμαρχους μικρών νησιών μας, ακούσαμε τους προβληματισμούς τους και καταγράψαμε τους τρόπους που αντιμετωπίζουν την λειψυδρία. Σύμφωνα με όσα μας είπαν, οι υδροφόρες και οι αφαλατώσεις είναι στην πρώτη γραμμή για την επίλυση του προβλήματος. Μεγάλη γάγγραινα για τους Δήμους το κόστος ηλεκτροδότησης των αφαλατώσεων το οποίο οι περισσότεροι καλύπτουν με ίδιους πόρους και με κρατικές ενισχύσεις. Πιστεύουν επίσης πως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα μπορούσαν να καταστήσουν τα νησιά μας ενεργειακά αυτόνομα κάτι που θα οδηγούσε και στην κάλυψη του κόστους παραγωγής νερού από τις αφαλατώσεις.
Ο Δήμαρχος Πάτμου Νικήτας Τσαμπαλάκης είπε τα εξής για το θέμα:
«Η μόνη λύση για το πρόβλημα της λειψυδρίας είναι οι αφαλατώσεις. Και θα πρέπει να επιλυθεί το θέμα της ενέργειας στα νησιά με ανανεώσιμες πηγές, να είναι ενεργειακά αυτόνομα. Η Πάτμος έχει ήδη δυο αφαλατώσεις και μέσα στον Ιούλιο θα έχουμε και μία τρίτη 600 κυβικών. Το ρεύμα αυτή τη στιγμή το καλύπτουμε από ίδιους πόρους και με μια επιχορήγηση από το κράτος.»
O Δήμαρχος Σύμης, Λευτέρης Παπακαλοδούκας είπε σχετικά τα εξής:
«Προσπαθούμε να λύσουμε το πρόβλημα της Λειψυδρίας με υδροφόρα πλοία και με αφαλατώσεις από το 2010. Είμαστε από τα πρώτα νησιά που έφτιαξαν αφαλατώσεις. Είναι τεράστιο θέμα όμως το κόστος της παραγωγής νερού εξαιτίας των υπέρογκων ποσών που πρέπει να πληρώνουμε για ρεύμα. Δίδονται επιδοτήσεις ρεύματος για τα άνυδρα νησιά από το υπουργείο εσωτερικών όμως η κατανομή των επιδοτήσεων δεν γίνεται σωστά και θα έπρεπε να δίδεται η επιδότηση ανάλογα με την κατανάλωση. Πριν μερικά χρόνια είχα οφειλές ρεύματος περί τις 800.000 ευρώ και τώρα το ποσό έχει ανέλθει περίπου στο 1.700.000 ευρώ. Εμείς πουλάμε ρεύμα στη ΔΕΗ από το 2007 όπως τα ποσά δεν είναι ανταποδοτικά. Παρά τα προβλήματα δεν υπάρχει άλλος τρόπος να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της λειψυδρίας οπότε προχωρώ στην προμήθεια άλλης μίας χιλιάρας αφαλάτωσης, όπως επίσης και στην αναβάθμιση τριών υπαρχουσών αφαλατώσεων με κόστος 500.000 ευρώ από χρηματοδότηση του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Το κόστος κατανάλωσης ρεύματος των αφαλατώσεων πρέπει να το χρηματοδοτεί το κράτος.»
O Δήμαρχος Λειψών Φώτης Μάγγος, δήλωσε:
«Οι Λειψοί είναι υδατικά αυτόνομοι από το 2016. Τοποθετήσαμε την αφαλάτωση δυναμικότητας 600 κυβ. την ημέρα, η οποία παρέμενε αναξιοποίητη σε ένα οικόπεδο. Την λειτουργία την έχει αναλάβει η ΓΓ Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής. Ο Δήμος έχει αναλάβει το κόστος ηλεκτρικού ρεύματος. Παράλληλα λαμβάνει επιδότηση από το υπουργείο Εσωτερικών της τάξεως των 90.000 ευρώ το χρόνο και με αυτά τα χρήματα καλύπτει το κόστος ηλεκτροδότησης της αφαλάτωσης. Την περίοδο που ήταν πολύ αυξημένα τα τέλη ηλεκτροδότησης καλύψαμε τη διαφορά με επιπλέον χρηματοδότηση πάλι από τη Γενική Γραμματεία. Υπάρχουν επίσης και τέσσερεις γεωτρήσεις εφεδρικές τις οποίες δεν χρησιμοποιούμε μέχρι στιγμής. Βρισκόμαστε πάντα σε απόλυτη συνεργασία με τις υπηρεσίες της πολιτείας προκειμένου να αντιμετωπίζουμε όποιο πρόβλημα παρουσιάζεται.»
Επίσης, για να γίνει αντιληπτή η σοβαρότητα της κατάστασης με την λειψυδρία, θα αναφερθώ κλείνοντας στην έκκληση για οικονομία στο νερό που απευθύνει δημόσια ο δήμος Γαύδου κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τα αποθέματα στο νησί. «Τις τελευταίες ημέρες η κατανάλωση του νερού ξεπερνά κατά πολύ τις δυνατότητες του νησιού», προειδοποιεί ο δήμος Γαύδου, επισημαίνοντας πως «οι εξαιρετικά χαμηλές βροχοπτώσεις του προηγούμενου χειμώνα δεν μας επιτρέπουν να είμαστε αισιόδοξοι για τα υδατικά αποθέματα».
«Καλούνται όλοι, κάτοικοι και επισκέπτες, να κάνουν λελογισμένη χρήση του νερού και να υπενθυμίσουμε ότι το νερό δεν επαρκεί για πότισμα κήπων και για καλλιέργειες», σημειώνεται στην ανακοίνωση του Δήμου στο Facebook. «Οι ανάγκες για νερό όσο προχωράμε προς την κορύφωση της τουριστικής περιόδου θα αυξάνονται και αν δεν είμαστε όλοι προσεκτικοί θα απαιτηθεί περιορισμός και συχνές διακοπές στην υδροδότηση».