Ο ρόλος των δημοσιογράφων στις τοπικές κοινωνίες: Όχι συνοδοιπόροι, αλλά θεματοφύλακες της ενημέρωσης
ΓΡΑΦΕΙ Η ΕΙΡΗΝΗ ΧΑΛΚΙΤΗ
Σε μια μικρή κοινωνία, όπως αυτή ενός νησιού ή μιας επαρχιακής πόλης, ο ρόλος του δημοσιογράφου αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα. Ο δημοσιογράφος δεν είναι απλώς ένας μεταφορέας ειδήσεων, είναι η φωνή της κοινωνίας, ο καθρέφτης της πραγματικότητας και –πολλές φορές– ο μοναδικός κρίκος που συνδέει τον πολίτη με την εξουσία.
Σε μια μικρή κοινωνία, όλοι ξέρουν όλους. Η είδηση ταξιδεύει πιο γρήγορα από την κάμερα, και η φήμη χτίζεται ή καταρρέει σε μια στιγμή. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, ο δημοσιογράφος έχει έναν ρόλο ευαίσθητο, συχνά παρεξηγημένο, και πάντοτε κρίσιμο.
Ο δημοσιογράφος στη μικρή κοινωνία δεν έχει την πολυτέλεια της απόστασης. Δεν καλύπτει ένα γεγονός για έναν απρόσωπο αναγνώστη, καλύπτει τα προβλήματα και τα πρόσωπα που συναντά κάθε μέρα στον δρόμο. Αυτό κάνει τη δουλειά του πιο δύσκολη, αλλά και πιο αναγκαία.
Δυστυχώς, επικρατεί συχνά μια στρεβλή εικόνα για το τι σημαίνει “δημοσιογραφία” σε τοπικό επίπεδο. Πολιτικά πρόσωπα ή φορείς θεωρούν, εσφαλμένα, ότι οι δημοσιογράφοι υπάρχουν για να τους συνοδεύουν, να τους προβάλλουν ανεξαρτήτως περιεχομένου και να λειτουργούν ως προέκταση των δημοσίων σχέσεων τους. Αυτή η λογική δεν έχει καμία σχέση με τη δημοσιογραφική δεοντολογία και υπονομεύει τον θεσμικό ρόλο της ενημέρωσης.
Η δημοσιογραφία δεν είναι μηχανισμός επιβράβευσης ή εξυπηρέτησης συμφερόντων. Ο δημοσιογράφος έχει ευθύνη απέναντι στον πολίτη, όχι απέναντι στον πολιτικό. Είναι υποχρέωση κάθε λειτουργού της ενημέρωσης να ελέγχει την εξουσία, να αναδεικνύει τα ζητήματα που απασχολούν την κοινωνία και να δίνει βήμα σε όλες τις φωνές, όχι μόνο σε εκείνες που “βολεύουν” ή εξυπηρετούν συγκεκριμένες σκοπιμότητες.
Σε κάθε υγιή δημοκρατία, η δημοσιογραφία στέκεται απέναντι στην εξουσία – όχι πλάι της. Δεν είναι ρόλος του δημοσιογράφου να χειροκροτεί ή να εξυμνεί τους αιρετούς. Είναι ρόλος του να παρατηρεί, να ελέγχει, να αποκαλύπτει και, πάνω απ’ όλα, να υπηρετεί την αλήθεια.
Ας μην ξεχνάμε πως ο σεβασμός προς το λειτούργημα της δημοσιογραφίας είναι δείγμα πολιτισμού, διαφάνειας και πραγματικής δημοκρατίας. Και ας το θυμόμαστε αυτό όλοι, δημοσιογράφοι, πολιτικοί και πολίτες.
