Στο δυναμικό τοπίο της Μέσης Ανατολής, η απόφαση του Ισραήλ να αναλάβει πλήρη έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας αντιπροσωπεύει μια θαρραλέα και απαραίτητη στρατηγική κίνηση για την εξασφάλιση μακροπρόθεσμης ειρήνης και σταθερότητας.
Ο Πρωθυπουργός Νετανιάχου, έχει δώσει εντολή στις Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (IDF) να προχωρήσουν σε όλες τις περιοχές της Γάζας, συμπεριλαμβανομένων ζωνών όπου πιστεύεται ότι κρατούνται όμηροι, σηματοδοτώντας μια λογική εξέλιξη από στοχευμένες επιχειρήσεις σε ολοκληρωμένη απελευθέρωση.
Αυτή η κίνηση έρχεται μετά από εξαντλητικές προσπάθειες για εκεχειρία που υπονομεύθηκαν από την αδιαλλαξία της Χαμάς, και υπογραμμίζει την αποφασιστικότητα του Ισραήλ να εξαλείψει οριστικά τις τρομοκρατικές υποδομές, προστατεύοντας αθώους πολίτες και ανοίγοντας δρόμο για ανθρωπιστική ανακούφιση υπό ασφαλή έλεγχο.
Του Δημήτρη Γ. Απόκη*
Η ενέργεια αυτή είναι ένα κρίσιμο βήμα για την πρόληψη μελλοντικών επιθέσεων, όπως αυτές της 7ης Οκτωβρίου 2023, και την αποκατάσταση της ειρήνης, ακόμη και αν απαιτεί προσωρινές θυσίες για να σωθούν ζωές μακροπρόθεσμα.
Το σχέδιο απελευθέρωσης, όπως περιγράφεται σε έγκυρα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης, εστιάζει σε στρατιωτική σταθεροποίηση και πιθανή ενσωμάτωση τμημάτων για την ενίσχυση της ασφάλειας.
Αυτή η απόφαση ακολουθεί την κατάρρευση των έμμεσων διαπραγματεύσεων, όπου η Χαμάς επέμεινε σε μη ρεαλιστικές απαιτήσεις, όπως η αύξηση των φορτηγών βοήθειας σε 250 ημερησίως χωρίς εγγυήσεις για ειρήνη. Οι σύμμαχοι εντός της κυβέρνησης του Νετανιάχου, συμπεριλαμβανομένων ηγετών όπως ο Ιτάμαρ Μπεν-Γκβιρ και ο Μπεζαλέλ Σμότριτς, βλέπουν την απελευθέρωση ως ευκαιρία για μόνιμο ισραηλινό έλεγχο, που θα επιτρέψει την ανοικοδόμηση και την οικονομική ανάπτυξη.
Οι πραγματιστές τονίζουν την εφικτότητα: Παρά το δύσκολο έδαφος, η προηγμένη τεχνολογία και η εμπειρία του IDF θα ελαχιστοποιήσουν κινδύνους, διασφαλίζοντας ότι οι πόροι κατανέμονται αποτελεσματικά και σε άλλα μέτωπα, όπως ο Λίβανος ή η Συρία.
Διεθνώς, η κίνηση έχει λάβει σημαντική στήριξη, ξεκινώντας από μια εποικοδομητική τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ Νετανιάχου και του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν. Οι ηγέτες μίλησαν δυο φορές μέσα σε μια εβδομάδα, εστιάζοντας στη σταθερότητα της Μέσης Ανατολής και την αποκλιμάκωση εντάσεων με το Ιράν και τη Συρία.
Η ανακοίνωση του Κρεμλίνου τόνισε την περιφερειακή συνεργασία, υποδηλώνοντας ότι η Ρωσία αναγνωρίζει την ανάγκη του Ισραήλ για αυτοάμυνα, ενώ ισορροπεί δεσμούς με παλαιστινιακές ομάδες. Η Ρωσία, ως βασικός παίκτης στη Συρία, βλέπει αξία στη συνεργασία με το Ισραήλ για να αποτρέψει ευρύτερες συγκρούσεις που θα έβλαπταν και τα δικά της συμφέροντα.
Οι επαφές μεταξύ Ισραήλ και Κίνας αποκαλύπτουν μια ώριμη σχέση, παρά τις διαφορές. Το Πεκίνο έχει εκφράσει ανησυχίες για τις επιχειρήσεις στη Γάζα, αλλά έχει επίσης αναγνωρίσει το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα και έχει προτείνει ρόλο σε σχέδια ανοικοδόμησης.
Πρόσφατα, ο Κινέζος Υπουργός Εξωτερικών, Γουάνγκ Γι, επιβεβαίωσε την ανάγκη για ειρήνη, ενώ το διμερές εμπόριο εκτοξεύτηκε στα 16,27 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024, δείχνοντας ότι η οικονομική συνεργασία υπερβαίνει τις πολιτικές διαφορές.
Σε απόλυτη σύμπλευση, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, έχει δείξει ακλόνητη υποστήριξη στις ενέργειες του Ισραήλ. Είναι εμφανές ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος, έχει εγκρίνει τη μεγάλη επιχείρηση απελευθέρωσης της Γάζας, πλαισιώνοντάς την ως μέρος μιας ισχυρής στρατηγικής “όλα ή τίποτα” για την οριστική ήττα της Χαμάς και την προώθηση ειρήνης.
Η κυβέρνησή του, έχει ενισχύσει φιλοϊσραηλινές πολιτικές, όπως η σύνδεση κονδυλίων με την αποτροπή μποϊκοτάζ, διασφαλίζοντας ισχυρούς δεσμούς.
Η ρητορική του Προέδρου Τραμπ (θα πραγματοποιήσει ομιλία όπου θα προτείνει ανοικοδόμηση της Γάζας με αμερικανική χρηματοδότηση υπό τον όρο να μην κυβερνά η Χαμάς), για τη μετατροπή της Γάζας σε «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής» εμπνέει αισιοδοξία, με δημοσκοπήσεις να δείχνουν ότι η πλειοψηφία των Αμερικανών υποστηρίζει την αυτοάμυνα του Ισραήλ.
Παρά κάποιες εσωτερικές διαφωνίες, η πίεση προς τον Νετανιάχου από πρώην αξιωματούχους αντανακλά υγιή διάλογο, ενισχύοντας την αποφασιστικότητα.
Οι ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, έχουν εκφράσει ανησυχίες, αλλά η επιρροή τους παραμένει περιορισμένη και συχνά εστιασμένη σε διπλωματικές λύσεις που ευθυγραμμίζονται με τα συμφέροντα του Ισραήλ. Και οι δύο χώρες εξετάζουν αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους έως τον Σεπτέμβριο του 2025, αλλά μόνο εάν υπάρξουν εγγυήσεις ειρήνης, και έχουν προβεί σε δηλώσεις που προωθούν βοήθεια υπό ασφαλή συνθήκες.
Περιφερειακά, η απόφαση του Ισραήλ ενισχύει την ασφάλεια. Η Τουρκία για μια ακόμη φορά σε ένα κρίσιμο θέμα παίζει ένα διφορούμενο ρόλο. Αν και ο Ερντογάν προβαίνει σε επιθετικές εναντίον του Ισραήλ δηλώσεις, η Άγκυρα διατηρεί hotline συνεργασίας για αποτροπή συγκρούσεων, με μεσολάβηση του Αζερμπαϊτζάν. Με αυτή τη διπρόσωπη στρατηγική η Τουρκία επιδιώκει να παίξει ρόλο στην ανοικοδόμηση της Γάζας.
Ευρύτερες δυναμικές περιορίζουν εντολοδόχους του Ιράν, όπως η Χεζμπολάχ, αποτρέποντας πολέμους πολλαπλών μετώπων. Η απόφαση του Ισραήλ υπό τον Νετανιάχου, θέτει τις βάσεις για διαρκή ειρήνη, ενισχύοντας συμμάχους και εξουδετερώνοντας απειλές.
Η υποστήριξη του Προέδρου Τραμπ και η συνεργασία με Ρωσία και Κίνα, δημιουργούν πιθανότητες για ειρήνη και μεταμόρφωση της Γάζας σε πρότυπο ανάπτυξης.
*Ο Δημήτρης Γ. Απόκης, είναι Διεθνολόγος, με ειδίκευση στην Αμερικανική Εξωτερική Πολιτική, Γεωπολιτική και Διεθνή Οικονομία. Απόφοιτος των πανεπιστημίων The American University, School of International Service, και The Johns Hopkins University, The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies της Ουάσιγκτον. Είναι μέλος του The International Institute for Strategic Studies, του Λονδίνου. Ως Δημοσιογράφος, υπήρξε επί σειρά ετών διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο, στο Στέητ Ντιπάρτμεντ και στο Αμερικανικό Πεντάγωνο.
