Δεν κέρδισε μόνο η… τοπική αυτοδιοίκηση, κατά τη γνωστή φράση του Ανδρέα Παπανδρέου. Το αποτέλεσμα των χθεσινών πρόωρων εκλογών στην πλουσιότερη ισπανική περιφέρεια, τη Μαδρίτη των 6,2 εκατομμυρίων κατοίκων, δεν έχει σημασία αποκλειστικά αυτοδιοικητική. Το αποδεικνύει άλλωστε αυτό το γεγονός ότι ο εκ των αντιπάλων της στην κάλπη, Πάμπλο Ιγλέσιας, συνιδρυτής και επί μακρόν ηγέτης του αριστερού κινήματος Podemos, ανακοίνωσε μετά την ήττα την αποχώρησή του από την πολιτική.
Αλλά ο αντίκτυπος των θεαματικών ανατροπών που καταγράφηκαν στην Μαδρίτη, ενδεχομένως να μην εξαντλείται μόνο στην ισπανική κεντρική πολιτική σκηνή. Ενδεχομένως να αποτελεί τον προάγγελο μιας “νεκρανάστασης” και μάλιστα επί ευρωπαϊκού εδάφους του φαινομένου που περιγράφει χαλαρά ο όρος “Τραμπισμός”.
Η 42χρονη Ισαβέλ Αγιούσο του κεντροδεξιού Λαϊκού Κόμματος (PP) ανέλαβε την περιφέρεια της ισπανικής πρωτεύουσας περίπου έξι μήνες προτού ξεσπάσει η πανδημική κρίση. Την διαχειριστική απειρία της την αναπλήρωσε με επικοινωνιακή υπερπροβολή, επισκιάζοντας τον αρχηγό του κόμματός της Πάμπλο Κασάδο, ο οποίος είναι τώρα υποχρεωμένος να πανηγυρίζει την νίκη της επίδοξης διαδόχου του.
Μολονότι η Μαδρίτη επλήγη από την πανδημία όσο λίγες περιοχές στην Ευρώπη και εξακολουθεί να καταγράφει 343 κρούσματα ανά 100.000 κατοίκους τις τελευταίες 14 ημέρες έναντι εθνικού μέσου όρου 213 κρουσμάτων, η Αγιούσο πήρε το ρίσκο της πρόωρης εκλογικής αναμέτρησης, με βασικό επίδικο αντικείμενο την αντίθεση στα περιοριστικά μέτρα για τα οποία πιέζει η κεντρική κυβέρνηση του Πέδρο Σάντσεθ. Το στοίχημα απέδωσε για την υπερφιλόδοξη πολιτικό.
Με καταμετρημένο το 99,5% των ψήφων η παράταξη του Λαϊκού Κόμματος κατακτά το 45% των ψήφων (ποσοστό διπλάσιο του 23% του 2019), ο σχηματισμός Más Madrid των Πρασίνων ενισχύεται κατά δύο μονάδες στο 17%, το ψηφοδέλτιο των (κυβερνώντων σε εθνικό επίπεδο) Σοσιαλιστών περιορίζεται στο 17%, με απώλεια δέκα μονάδων, το ακροδεξιό Vox εξασφαλίζει 9%, οι συγκυβερνώντες Unidοs Podemos της Αριστεράς 7% (+2%), ενώ οι φιλελεύθεροι Ciudadanos, εταίροι μέχρι χθες της Αγιούσο στην περιφέρεια, εξανεμίζονται, περνώντας από το 21% στο 4%, ήτοι κάτω από το όριο εκπροσώπησης του 5%. Παρά την πανδημία, η προσέλευση στην κάλπη ανήλθε από το 64% προ διετίας στο 74%.
Σε επίπεδο εδρών, η Αγιούσο βασίζεται σε 65 περιφερειακούς συμβούλους, μόλις τέσσερις λιγότερους από το όριο αυτοδυναμίας, έχει όμως εξασφαλίσει ήδη την στήριξη των 13 εκπροσώπων του Vox, οι οποίοι αρκεί να απέχουν από την ψηφοφορία παροχής εμπιστοσύνης, ώστε η νυν περιφερειάρχης να συνεχίσει τη θητεία της. Αξίζει να σημειωθεί ότι η παράταξη της Αγιούσο συγκέντρωσε περισσότερες ψήφους απ’ ό,τι και οι τρεις σχηματισμοί της (κεντρο)αριστεράς αθροιστικά, ήτοι οι Σοσιαλιστές, το Más Madrid και οι Unidοs Podemos.
Ο Ιγλέσιας ο οποίος εγκατέλειψε την αντιπροεδρία της κεντρικής κυβέρνησης για να αναμετρηθεί με την Αγιούσο στη Μαδρίτη, χαρακτήρισε “τραγωδία” τον θρίαμβο του Λαϊκού Κόμματος, που περιέγραψε ως “την Τραμπική δεξιά”. Η φρασεολογία του αποτελεί κάτι παραπάνω από ρητορική έκρηξη εν μέσω της απογοήτευσής του. Πράγματι, στην πολιτεία της Αγιούσο μπορεί να διακρίνει κανείς πολλά στοιχεία της υπερατλαντικής “συνταγής”, που έμοιαζε τους τελευταίους μήνες να έχει εγκαταλειφθεί στην ίδια την χώρα προέλευσής της.
Κύρια όπλα της Αγιούσα υπήρξαν η υπερπροβολή της εικόνας της ως “μοντέρνας γυναίκας πολιτικού”, αλλά και της καθολικής θρησκευτικής της πίστης, η υιοθέτηση ως κεντρικού συνθήματος της “ελευθερίας” (απέναντι στα περιοριστικά μέτρα για τα οποία πίεζε η κεντρική κυβέρνηση λόγω πανδημίας), η εμμονή στην ιδιωτικοποίηση των κοινωνικών υπηρεσιών, αλλά και η μετατροπή της εκλογικής αντιπαράθεσης σε μία μονομαχία με μια “πανταχού παρούσα Αριστερά”, η οποία, παρά τα πενιχρά, όπως αποδείχθηκε, εκλογικά αποτελέσματά της, υποτίθεται ότι κυριαρχούσε στη δημόσια συζήτηση και έσερνε την κυβέρνηση Σάντσεθ σε ριζοσπαστική κατεύθυνση.
Το αποτέλεσμα ήταν η Αγιούσο να εγκολπωθεί από τη μία το εκλογικό ακροατήριο των Ciudadanos και από την άλλη την ρητορική του Vox, μαζί εννοείται με την ευγνωμοσύνη των επαγγελματιών της εστίασης που κατόπιν ενεργειών της παρέμεινε ανοικτή.
Αν όμως η Αγιούσο εμφανίζει κάτι το κατεξοχήν “Τραμπικό” αυτό είναι η χαλαρή σχέση με τα αντικειμενικά στοιχεία και η πλήρης κυριαρχία των εντυπώσεων, αλλά και η υιοθέτηση ενός “αντιπολιτευτικού” στυλ, τη στιγμή ακριβώς που ασκεί εξουσία.
Ενώ στην Ισπανία η πολιτική υγείας αποτελεί πρωτίστως ευθύνη των περιφερειών, η Αγιούσο κατάφερε να προσπεράσει τις πολλές διαχειριστικές της αστοχίες (από την προμήθεια ελαττωματικών μασκών ή τεστ και την αντικατάσταση των σχολικών γευμάτων από ακριβότερα και ανθυγιεινά προϊόντα fast-food, μέχρι τη μείωση των διαθέσιμων κατά κεφαλήν νοσοκομειακών κλινών), καθώς και τις σκιές διαφθοράς που τη συνοδεύουν σε κάποιες περιπτώσεις, δίνοντας τη μάχη της “ελευθερίας”, απέναντι σε μία κεντρική κυβέρνηση η οποία δεν έχει εκπληρώσει τις προσδοκίες με τις οποίες ήρθε στην εξουσία.
Η δική της αντίληψη περί ελευθερίας αποτυπώθηκε βέβαια στην πρωτοβουλία επιβολής απαγόρευσης κυκλοφορίας, εξαιρουμένης της μετάβασης στην εργασία, σε εργατικές συνοικίες της νότιας Μαδρίτης, με αποτέλεσμα να ξεσπάσουν ταραχές.
Όμως το “αφήγημα” της Αγιούσο αποδεικνύεται ανθεκτικότερο από αυτό της κυβέρνησης Σάντσεθ. Η υπόλοιπη Ευρώπη προφανώς παρακολουθεί με ενδιαφέρον.
capital / ΑΠΕ