Να επιταχύνουν την ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή ώστε να δυσκολέψουν την ύστατη μάχη του Μπέντζαμιν Νετανιάχου να γαντζωθεί στην εξουσία: αυτή ήταν η νέα πρόκληση που αντιμετώπιζαν χθες οι ηγέτες του ετερόκλητου συνασπισμού οκτώ ισραηλινών κομμάτων, ύστερα από τη συμφωνία κυβερνητικής συνεργασίας που συνομολόγησαν τη νύχτα της Τετάρτης.
Την επίτευξη συμφωνίας γνωστοποίησε με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στον πρόεδρο της Δημοκρατίας, Ρέουβεν Ρέβλιν, ο Γιαΐρ Λαπίντ, ηγέτης του κεντρώου κόμματος Γες Ατίντ, δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη μετά το δεξιό κόμμα Λικούντ, του Νετανιάχου. Η εντολή σχηματισμού κυβέρνησης περιήλθε στον Λαπίντ καθώς ο Νετανιάχου απέτυχε να συγκροτήσει κυβερνώσα πλειοψηφία στις σχοινοτενείς διαβουλεύσεις που ακολούθησαν τις βουλευτικές εκλογές της 23ης Μαρτίου. Η γνωστοποίηση του Λαπίντ προς τον Ρέβλιν έγινε στις 11.25 το βράδυ της Τετάρτης, δηλαδή 35 λεπτά προτού εκπνεύσει η σχετική προθεσμία και αφού είχε προηγηθεί σειρά επίπονων διαπραγματεύσεων ανάμεσα στους αταίριαστους κυβερνητικούς εταίρους.
Τα συνεργαζόμενα κόμματα καλύπτουν όλο το πολιτικό φάσμα, από την άκρα Δεξιά μέχρι τη ριζοσπαστική Αριστερά. Εκτός από το Γες Ατίντ, που εκπροσωπεί το ισχυρότερο κοινοβουλευτικά κόμμα του συνασπισμού, συμμετέχουν το επίσης κεντρώο Μπλε και Ασπρο του υπουργού Αμυνας Μπένι Γκαντς, το κεντροαριστερό Εργατικό Κόμμα, το αριστερό Μέρετζ, το δεξιό Νέα Ελπίδα του Γκίντεον Σάαρ, το ακροδεξιό Ισραελ Μπεϊτενού του Αβιγκτόρ Λίμπερμαν και το υπερεθνικιστικό Γιαμίνα του Ναφτάλι Μπένετ. Η συμφωνία προβλέπει εκ περιτροπής πρωθυπουργία ανάμεσα στον Μπένετ και τον Λαπίντ – ο τελευταίος θα πρέπει να περιμένει δύο χρόνια για να αναλάβει το πηδάλιο, παρότι το κόμμα του Μπένετ είναι πολύ ασθενέστερο, κοινοβουλευτικά, από το δικό του.
Ιδιάζον στοιχείο του νέου κυβερνητικού συνασπισμού είναι η συμμετοχή σε αυτόν της Ενωμένης Αραβικής Λίστας, ενός από τα κόμματα που εκφράζουν την αραβική μειονότητα του Ισραήλ. Ο ηγέτης του, Μανσούρ Αμπάς, είναι ισλαμιστής, προέρχεται από το ιστορικό ρεύμα των Αδελφών Μουσουλμάνων και η συνύπαρξή του με τον οπαδό των εβραϊκών εποικισμών και της προσάρτησης παλαιστινιακών εδαφών Μπένετ θεωρείται σκάνδαλο για πολλούς Εβραίους και Αραβες.
Η συμμετοχή του ήταν, ωστόσο, αναγκαία για τους Λάπιντ και Μπένετ, καθώς μόνο έτσι εξασφάλισαν οριακή κοινοβουλευτική πλειοψηφία 61 εδρών σε σύνολο 120. Την τελευταία φορά που αραβικό κόμμα στήριξε ισραηλινή κυβέρνηση χωρίς να συμμετάσχει με υπουργούς του ήταν το 1992, με την «κυβέρνηση ειρήνης» του Γιτζάκ Ράμπιν, ο οποίος συνομολόγησε τις ειρηνευτικές συμφωνίες του Οσλο με την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης του Γιάσερ Αραφάτ, για να βρει τον θάνατο από σφαίρα Ισραηλινού ακροδεξιού στη συνέχεια.
Η οριακή πλειοψηφία των οκτώ εταίρων πρέπει να επιβεβαιωθεί στην ψήφο εμπιστοσύνης. Δεδομένου ότι ανήκει στο στρατόπεδο Νετανιάχου, ο σημερινός πρόεδρος της Βουλής θα επιδιώξει να εξαντλήσει όλα τα χρονικά περιθώρια –10 με 12 ημέρες– ώστε ο υπό έξωση πρωθυπουργός να δώσει την ύστατη μάχη του. Χθες, ο Νετανιάχου κάλεσε μέσω Twitter «όλα τα μέλη της Βουλής που εκλέχθηκαν με ψήφους Δεξιών, να καταψηφίσουν αυτή την επικίνδυνη αριστερή κυβέρνηση», ενώ σε άλλες δηλώσεις επεσήμανε ότι ο ετερόκλητος συνασπισμός βρίσκεται στο έλεος της ψήφου Αράβων βουλευτών. Εξάλλου, το τελευταίο εικοσιτετράωρο «αγανακτισμένοι πολίτες» που υποστηρίζουν τον Νετανιάχου διοργάνωσαν νυχτερινές εκδηλώσεις διαμαρτυρίας έξω από σπίτια κορυφαίων συνεργατών του Μπένετ, τους οποίους κατηγορούν για προδοσία.
Στην προσπάθειά της να μειώσει τον διαθέσιμο για τον Νετανιάχου πολιτικό χρόνο, η συμμαχία των Λαπίντ-Μπένετ δεν αποκλείεται να επιδιώξει την εκλογή νέου προέδρου της Βουλής, κάτι που θα θέσει σε πρώιμη δοκιμασία τη συνοχή της. Σε κάθε περίπτωση, ο δρόμος μέχρι την ψήφο εμπιστοσύνης προβλέπεται περιπετειώδης, ενώ πολλοί αναλυτές αμφιβάλλουν αν μια τόσο ετερόκλητη κυβέρνηση θα είναι λειτουργική και θα έχει μεγάλο χρονικό ορίζοντα. Γεγονός είναι ότι η κόπωση του εκλογικού σώματος ύστερα από τέσσερις ατελέσφορες εκλογές μέσα σε δύο χρόνια καθιστά ασφυκτική την πίεση για σχηματισμό κυβέρνησης, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, από την παρούσα Βουλή.
Ποιος είναι ο Ν. Μπένετ
Δεν έχουν περάσει ούτε δύο μήνες από την ημέρα κατά την οποία ο Ναφτάλι Μπένετ έλεγε στην τηλεόραση: «Δεν θα αφήσω τον Λαπίντ να γίνει πρωθυπουργός, με ή χωρίς εναλλαγή στο αξίωμα, γιατί είμαι άνθρωπος της Δεξιάς και για εμένα οι αξίες είναι σημαντικές». Πριν αλέκτορα φωνήσαι, όμως, ο 49χρονος πολιτικός συμφώνησε να μοιραστεί την εξουσία με τον Λαπίντ, και μάλιστα να γίνει πρώτος αυτός πρωθυπουργός, παρότι το κόμμα του, Γιαμίνα (Προς τα Δεξιά), διαθέτει μόλις επτά από τους 120 βουλευτές της Κνέσετ.
Γιος μεταναστών από το Σαν Φρανσίσκο, ο Μπένετ υπηρέτησε ως κομάντο στον στρατό προτού γίνει εκατομμυριούχος επιχειρηματίας στο πεδίο της υψηλής τεχνολογίας. Εγινε μέλος του Λικούντ, χρημάτισε προσωπάρχης του Νετανιάχου και υπουργός Παιδείας και Αμυνας σε κυβερνήσεις του. Υπερασπίζεται με θρησκευτικό ζήλο τους εβραϊκούς εποικισμούς, απορρίπτει κάθε σκέψη για παλαιστινιακό κράτος και πιέζει για προσάρτηση μεγάλου μέρους της Δυτικής Οχθης από το Ισραήλ – θέσεις ασύμβατες με εκείνες του Λαπίντ. / reuters
